Slapen, dat is toch eigenlijk zonde van je tijd? Nee dus. Slaap is het Zwitserse zakmes van je gezondheid, aldus slaaponderzoeker Matthew Walker.
Slapen is goed voor zóveel aspecten van je welzijn, dat je vanaf nu geen enkele smoes meer nodig hebt om lekker vroeg naar bed te gaan. Goed en voldoende slapen is zelfs belangrijker voor je gezondheid dan sporten, vezels en vitaminen.
Een Zwitsers zakmes voor je gezondheid
Waarom slapen we eigenlijk? Dat was lang een mysterie, maar de laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek naar gedaan en samengevat: slaap zorgt voor een overvloed aan nachtelijke weldaden voor je hoofd én je lichaam. Er is eigenlijk geen enkel belangrijk onderdeel van je lijf dat níet profiteert van een goede nachtrust (of te lijden heeft van slecht slapen). En voor je geest is het ook onontbeerlijk:
Slaap vermindert je trek
Goed slapen zorgt voor een goede darmflora, verbetert de gezondheid van je hart- en vaatstelsel, en zorgt dat je bloeddruk daalt en je hart in goede conditie blijft. Het geeft ook de hormonen een zetje die zorgen dat je op gewicht blijft – een slechte nachtrust maakt dat je meer trek krijgt en minder snel voldaan voelt.
Een beter afweersysteem
Terwijl je slaapt, herstelt je immuunsysteem de voorraden, waardoor het weer goed in staat is infecties en ziektes te voorkomen en bestrijden
Je onthoudt beter
Slaap helpt je leervermogen en verbetert je geheugen. Als je goed slaapt, kun je beter logische beslissingen nemen en verstandige keuzes maken. Tijdens je slaap worden bovendien de emotionele circuits in je hersenen opnieuw afgesteld, waardoor je de uitdagingen van de dag weer fris tegemoet kunt treden.
Verwerk je dag in een droom
Over dromen wordt ook steeds meer bekend. Die fungeren als een troostrijk, neurochemisch bad dat pijnlijke herinneringen verzacht. Bovendien vormen ze een virtuele realiteit waarin je hersenen oude en nieuwe kennis laten versmelten – je dromen zijn de bron van je creativiteit.
Kortom, je kunt gezond eten en sporten – maar gewoon op tijd naar bed is nog belangrijker voor je welzijn. Heb je de keuze tussen ’s avonds nog gaan sporten of een keer lekker bijtijds naar bed, dan kun je beter dat laatste doen. Nog beter: ga elke avond op tijd naar bed. Niet uit luiheid, maar omdat het je gezondheid een boost geeft.
Hoe zorg je dat je goed slaapt?
De vraag is natuurlijk: hoe zorg je dat je goed slaapt? Want ergens vinden we slapen zonde van de tijd en zijn we geneigd te laat naar bed te gaan. Wie slaapt er echt de volle acht uur per nacht? Daarom geeft Walker een flinke sliert tips en adviezen.
Even los van het advies om je schermen uit de slaapkamer te verbannen, geen alcohol te drinken vlak voordat je naar bed gaat en te zorgen voor een koele slaapkamer, want dat wist je waarschijnlijk al, heeft hij nog meer tips voor een goede nachtrust.
1. Zorg dat je overdag voldoende zonlicht krijgt
Daglicht helpt bij het vinden van een regelmatig slaap/waakritme. Ga vaak naar buiten (minstens dertig minuten per dag, in natuurlijk zonlicht). Sta als het kan op bij zonsopgang, of gebruik ’s morgens felle lampen.
2. Een warme douche (of een warm bad) helpt
Je lichaamstemperatuur daalt als je onder de douche vandaan komt, en dat maakt slaperig. Het helpt bovendien om te ontspannen en te onthaasten.
En het allerbelangrijkste:
3. Zet een wekker
Klinkt raar, maar het werkt echt: zet een wekker voor als het tijd is om naar bed te gaan. Stel: je wilt om zeven uur opstaan. Als je uitgaat van acht uur slaap, zou je om 23:00 uur al in slaap moeten zijn, wat betekent dat het slim is om rond 22:00 uur de wekker te zetten om aanstalten te gaan maken.
Dat lijkt belachelijk vroeg, vandaar die wekker. Het voorkomt dat je om middernacht nog op je schermen zit te turen – en het nog later wordt omdat je inmiddels echt te moe bent om je tanden te gaan poetsen.
Die laatste tip (Zet een wekker), noemt Walker zelf de allerbelangrijkste. Omdat het je helpt voldoende uren nachtrust binnen te halen. Zijn boek (met de toepasselijke titel ‘Slaap’) geeft daarbij op zichzelf trouwens ook een zetje: als iemand zó aanstekelijk over de weldaden van de slaap schrijft, ga je gegarandeerd nog meer van je bed houden dan je al deed. Hoezo is slapen zonde van je tijd? Er is niets heerlijkers, weldadigers en gezonders dan slapen. Dát idee helpt, om op tijd naar bed te gaan.
‘Slaap’ is, kortom, een perfect boek voor op je nachtkastje. Trouwens, behalve dat het laat zien waarom slaap zo belangrijk is, werpt het ook licht op de eeuwige vragen waarom kleine kinderen ’s morgens om zes uur aan je bed staan terwijl pubers om twaalf uur nog niet naar bed te krijgen zijn. En hoe het komt dat je later in je leven steeds lichter lijkt te slapen.
Mocht je trouwens tijdens het lezen in slaap vallen, vindt Matthew dat niet erg – hij vindt het juist een eer.
Beeld: fotografie door Jeroen van der Spek, styling door Cyn Ferdinandus
