Ik hurk neer en kijk naar het jongetje dat staat te huilen in de hoek waar ik hem heb neergezet. ‘Waarom sta je in de hoek?’ vraag ik zoals ik dat als brave moderne ouder geleerd heb te doen.
‘Omdat ik mijn zus geknepen heb,’ klinkt het tussen twee snikken door. ‘En dat deed heel erg pijn,’ zeg ik. ‘Bied je excuses maar aan je zus aan.’ Zijn gezicht klaart op en hij rent uit de hoek langs zijn zus. ‘Sorry!’ zegt hij in het voorbijgaan. Het klinkt als een vluchtig ‘halloooo!’ Geen flintertje berouw te bekennen.
De inflatie van ‘sorry’
Na aandringen op een betere versie, met oogcontact en dan toch een op zijn minst geacteerd schuldbesef, blijf ik erover nadenken. Misschien ben ik mijn jochie wel iets heel verkeerds aan het aanleren. Kan ‘sorry’ aan inflatie onderhevig zijn? Kun je het begrip bij overmatig gebruik uithollen tot het niets meer betekent dan een easy fix? Annie M.G. Schmidt dacht van wel, geloof ik. Haar personage Spijtebijt uit Pluks Petteflet beet mensen graag en vaak, waarna hij zijn oprechte spijt betuigde en het even later gewoon weer deed. En weer. En opnieuw.
In dit huis mag de verontschuldiging geen trucje worden, besluit ik strijdbaar. Het mag geen handige strategie zijn om je te kunnen blijven misdragen zolang je het magische woord maar zegt. Waarna niemand bovendien meer het recht heeft om boos op je te zijn, want jij bent vergeven en de zonde is weggewassen.
‘Sorry’ zeggen tegen je kind
Zelf zeg ik al vanaf hun geboorte regelmatig ‘sorry’ tegen mijn kinderen. Ik heb nooit begrepen waarom dat als ouder niet gepast zou zijn. Ik zeg het luchtig als ik wéér vergeten ben de beloofde besjes voor in de havermoutpap te kopen. Ik zeg het ernstig als ik het verkeerde kind een standje blijk te hebben gegeven omdat iets me is ontgaan. Ik zeg het berouwvol als ik wat al te hard ben uitgevallen nadat ze zich hebben misdragen. Ik verzin verder geen gelegenheidsargumenten en vraag ook geen excuus terug.
Je verontschuldigen tegen je kind als dat nodig is, beschouw ik als een uiting van liefde en respect. Ook jij, ook al ben je al honderd jaar, bent aan te spreken op je gedrag. Ook jij doet domme en stomme dingen die niets met hen te maken hebben en die op jouw conto komen. Dat is geen aantasting van je gezag of bewijs van slecht ouderschap. Het is ook geen minpuntje in de opvoeding. Het is volgens mij juist goed om hen te laten zien dat een mens, zelfs een volwassen versie, niet perfect hoeft te zijn. Dat je na een uitglijer ook nog gewoon geliefd kunt blijven. En dat een fout erkennen geen afgang is.
De eerstvolgende keer – want die komt er natuurlijk, vrij snel en ditmaal in de vorm van het trekken aan haren – draag ik mijn zoon niet meer op om sorry te zeggen, maar laat ik het aan hem over. En als hij wat ongemakkelijk voor zijn betraande zus staat, dring ik aan: ‘En wat zeg je dan?’ ‘Dankjewel,’ zegt hij.
Meer lezen?
- Als je kind niet ophoudt met drammen
- Heb je moeite met excuses maken? Zo zeg je oprecht ‘sorry’
- Ben jij een people pleaser? Hier komt dat door
