Een studieboek onder je kussen leggen voordat je gaat slapen, dat werd vroeger wel geadviseerd. In je slaap zou je dan de stof ‘vanzelf’ opnemen, waardoor je ’s morgens een examen heel goed zou maken. Helaas, zó simpel is het ook weer niet. Maar wil je slapend slim worden, dan helpen deze trucs wél.
Voor je hersenen is het ongelofelijk belangrijk om goed te slapen, laat neuroloog en slaaponderzoeker Matthew Walker zien in zijn boek ‘Slaap. Nieuwe wetenschappelijke inzichten over slapen en dromen’.
Je slaap betekent veel meer dan ‘niet-wakker-zijn’. Het is als het ware een complete reset voor je lichaam en je geest. Want terwijl je slaapt, krijgt je lichaam (inclusief je brein) de kans te herstellen.
Die wetenschap kun je ook slim gebruiken als het gaat om leren en studeren. Voor een tentamen, een examen, een spannende presentatie, of als je een taal wilt leren, of wat dan ook. Een boek onder je kussen leggen is net niet genoeg, maar je kunt je slaap wel gebruiken om te zorgen dat wat je leert zo snel mogelijk verankerd raakt in je brein (in plaats van dat je het een dag later allemaal weer vergeten bent…).
Drie do’s en don’ts om zo efficiënt mogelijk te leren
1. Leer ’s morgens, als je net wakker bent
De hippocampus is de ‘inbox’ van je hersenen, het gebiedje waar informatie binnenkomt en dat zorgt dat je nieuwe dingen kunt leren. ’s Morgens, als je een nacht lekker hebt geslapen, is die hippocampus fris en opgeruimd. Je neemt nieuwe informatie dan goed op. Hét moment om te leren, dus! Ga na het opstaan dus níet eerst een rondje Facebooken, want dan vul je de inbox met allerlei informatie die je echt niet hoeft te onthouden. Zonde!
2. Leer vlak voordat je naar bed gaat
Als je leert, sla je de nieuwe informatie eerst op in je kortetermijngeheugen. Tijdens je slaap verplaatst je brein de inhoud van je kortetermijngeheugen naar je langetermijngeheugen, zodat je bij het wakker worden weer ‘ruimte vrij hebt’ voor nieuwe informatie. Als je leert vlak voordat je naar bed gaat, maak je daar optimaal gebruik van. Je vult je kortetermijngeheugen nog even met nuttige informatie, en terwijl je slaapt, kan je brein dat allemaal rustig opslaan, waardoor je het je de volgende dag veel beter herinnert. (Ook hier weer: vlak voordat je gaat slapen nog even op Marktplaats rondstruinen, is dus minder handig. Tenzij je je over een week al die schoudertassen en serviezen nog precies wilt herinneren).
3. Niet slim: de hele nacht doorhalen
Een nacht doorleren voordat je een examen hebt? Veel studenten en scholieren doen het, maar slim is het niet. Je neemt niet alleen steeds minder op, de volgende ochtend heb je ook nog eens meer moeite om je dingen te herinneren. Bij een experiment van Matthew Walker bleek dat studenten die een nacht door hadden geleerd een lager cijfer haalden dan de studenten die gewoon hadden geslapen. De groep die de nacht had overgeslagen, wist zich 40% van de geleerde feiten minder te herinneren dan de groep die wel goed had geslapen. Dat is het verschil tussen een goed cijfer en een zware onvoldoende!
Ook zónder leren
Dit werkt natuurlijk niet alleen voor studenten en scholieren. Na een goede nachtrust pik je niet alleen tentamenstof beter op, maar ook de informatie voor je theorie-examen, de woordjes die je aan het leren bent voor je cursus Spaans, de verhalen uit de boeken die je leest en nog veel meer. Nieuwe dingen leren is léuk. En tijdens je slaap zorgen dat je die nieuwe dingen beter onthoudt, is nog leuker. Slaap goed!
Beeld: fotografie door Peggy Janssen, styling door José Spaans, visagie door Carmen Gonzalez
Meer weten?
- Lees Slaap van Matthew Walker
Meer lezen over slapen?
Lees hier waarom slapen zo belangrijk is (zelfs belangrijker dan sporten!).