Een verblijf in de natuur zorgt dat je bloeddruk daalt, dat je lichaam sneller herstelt van stress en dat je geest tot rust komt. Maar hoeveel natuur heb je eigenlijk precies nodig, voor dat positieve effect? Probeer de natuurpiramide.
Uit onderzoek blijkt: vijf uur per maand is voldoende voor de belangrijkste positieve effecten. Dat klinkt misschien best nog als veel, maar het hoeft niet allemaal in één keer. Een handig hulpmiddel is de ‘natuurpiramide’.
De natuurpiramide kun je vergelijken met de ‘voedselschijf’. Hij bestaat uit vier lagen, van ‘kleine momenten voor elke dag’ tot ‘er écht even helemaal tussenuit’, die samen zorgen voor een ideale natuur-onderhoudsdosis. En eigenlijk is het heel simpel, want ‘even een natuurmomentje pakken’ dat kan op veel meer manieren dan je denkt.
Zo werkt de natuurpiramide
Tip: Begin onderop, dat is lekker snel scoren!
1. Je dagelijkse dosis: even een natuurmomentje (zo vaak mogelijk)
Dit is de eerste, brede laag en hier is heel snel winst te behalen. Leg een stevige basis door jezelf te omringen met groen en gedurende de dag kleine porties natuur tot je te nemen. Iets heel kleins is prima, maar doe het vooral lekker vaak.
- Kies een wandel- of fietsroute met bomen, als je op weg gaat naar school of werk.
- Zet planten in huis en op je bureau en geef je ogen rust door er af en toe een paar seconden naar te kijken.
- Zet potten verse kruiden in de keuken, en ruik daar vooral vaak aan (een instant energy boost!).
- Zet YouTube op een opname van vogels-in-het-bos als je aan het werk bent.
- Verf een muur groen (ja, dat helpt ook!).
- Loop vaak even de tuin in, als je die hebt.
Tip: het herstellend effect van groen is achteraf groter dan vooraf. Dus bijvoorbeeld ná het werk gaan wandelen, heeft (nog) meer effect dan vooraf.
2. Je wekelijkse dosis: lekker het bos in (een paar uur)
Dit is het tweede niveau in de natuurpiramide. Je onderhoudsdosis, als het ware. Ingewikkeld is het niet: ga eens in de week een paar uur de natuur in. Lekker even een dagje naar het strand (dat doet wonderen!) of een middag het bos in voor een wandeling of een bosbad (het Japanse recept voor meer mindfulness en minder stress). Of neem kinderen een middagje mee naar het bos in plaats van naar de indoor-speeltuin.
Tip: het hoeft geen stralend weer te zijn: als het zachtjes regent, ruikt het bos extra lekker!
3. Elke paar maanden een flinke dosis (een mini-vakantie, bijvoorbeeld)
Hoe hoger je komt in de piramide, hoe langer en intenser de ervaring. Met niveau 1 en 2 kom je al aan een paar uur natuur per week. Neem nu eens in de paar maanden wat langer de tijd. Bijvoorbeeld door middel van een micro-vakantie. Niet naar een stad, maar echt de natuur in. Ga bijvoorbeeld een nachtje kamperen, of trek je terug in een hutje op de hei.
Tip: bezoek elke paar maanden dezelfde plek, zodat je op die plek alle seizoenen meemaakt.
4. Jaarlijks: een reset voor je lichaam en geest
De top van de natuurpiramide is smal, maar geeft veel verdieping. Het hoeft maar één keer per jaar, maar trek er tijd voor uit en ga een aantal dagen (of langer) onafgebroken in de natuur zijn. Liefst een dag of vijf, maar langer mag ook. Een trektocht door de bergen, een lange-afstandswandeling door Nederland, een stuk pelgrimspad naar Santiago.
Snel resultaat met de natuurpiramide
Maar het belangrijkste is om klein te beginnen. Probeer het gewoon eens uit, volgens de Japanse aanpak van Kaizen (‘vernieuwen naar beter’, met mini-stapjes). Begin bij de onderste laag van de piramide, met veel kleine porties natuur verspreid over de dag, die je helpen om te herstellen van stress, drukte en lastige emoties. Ga dan naar stap twee. Zo breng je heel eenvoudig meer natuur in je leven. Je kunt, na een extra heftige periode in je leven, er een retraite van een paar maanden aan toevoegen (zie bijvoorbeeld ‘Wild’ van Cheryl Strayed).
Maar het begint klein. Bijvoorbeeld na een drukke dag, als iedereen moe is en het huis te klein. Dan is het toch een fijne gedachte dat instant verlichting te vinden is in iets dat je net bij de hand hebt: een pot verse kruiden. Basilicum bijvoorbeeld. Of tijm. Of rozemarijn.
Adem in, adem uit.
’Wat doe je, mamma?’
‘Hier lieverd. Ruik maar!’
Beeld: fotografie door Jeroen van der Spek, styling door Cleo Scheulderman
Meer lezen over de natuur?
Dit is hoeveel tijd je zou moeten doorbrengen in de natuur (volgens de wetenschap).
