Geluksambassadeur Leo Bormans vertelt overal ter wereld over geluk. Hij weet waar hij het over heeft, want hij verzamelde wetenschappelijke geluksinzichten uit alle windstreken in zijn ‘Book of Happiness’ en de opvolger, ‘Geluk 2.0.’ ‘Geluk en verdriet zijn geen tegenpolen.’ In september staat Leo op het Happinez festival.
U reist de wereld over om te vertellen over geluk. Wat is uw missie?
Er is heel veel onderzoek gedaan naar geluk, ik vind het belangrijk dat iedereen toegang heeft tot al die kennis. Zo kan ieder mens eruit halen wat hij of zij kan gebruiken. Ik spreek op allerlei plaatsen, in gevangenissen en voor mensen uit de zorg. Het is fijn om te zien dat ieder mens wel een haakje vindt in mijn verhaal om zijn eigen leven op poten te krijgen. Optimisme is besmettelijk, nou, die epidemie help ik graag te verspreiden.
Alle wereldleiders kregen uw vorige boek, ‘The Book of Happiness’, cadeau van Herman van Rompuy, de oud-voorzitter van de Europese Raad. Dat is nu zeven jaar geleden. Staat geluk inmiddels hoger op de (politieke) agenda?
Zeker. Geluk wordt steeds meer serieus genomen, al komt dat natuurlijk niet alleen door mijn boek. Maar waar een paar jaar nog wel eens lacherig werd gedaan wanneer men sprak over geluk, zie je nu dat politici steeds meer beseffen dat niet geld, maar geluk het belangrijkste is.
Wanneer we wel rijker worden, maar niet gelukkiger, straffen we onszelf. Je ziet dat besef ook in bedrijven: van human resource management gaan ze naar human being management. De mens wordt niet meer benaderd als bron, maar als mens. Heel goed, want daardoor vermindert de stress en zijn er minder burnouts.
In het programma ‘Witteman ontdekt’ vertelde u aan Paul Witteman dat contact met anderen ons gelukkig maakt. Is dat een van de belangrijkste voorwaarden?
Zeker. Menselijke relaties zijn het allerbelangrijkst. Dat weten we wel, en toch richten we ons vaak op materiële zaken. Terwijl niemand op zijn laatste dag op zijn leven terugkijkt en denkt: wat maakte die 20 procent korting op die iPad mij toch gelukkig. Nee, het zijn de momenten dat we ons geluk delen met andere mensen die ons het gelukkigst maken.
In dat programma zei u ook dat geluk vaak een kwestie is van tevredenheid. Moeten we misschien juist stoppen met zóeken naar geluk?
In zekere zin wel. Het heeft in ieder geval geen zin om te denken dat we steeds maar happy-happy-happy moeten zijn. Geluk en verdriet zijn geen tegenpolen, geluk houdt juist in dat je alle emoties weet toe te laten: ook angst, boosheid en verdriet. Dat kan vaak ook naast blijdschap bestaan.
Bent u zelf gelukkiger geworden sinds u zich zo verdiept in het geluk?
Ik geef mijzelf een 6,5. Dat is een mooi cijfer, daar haal je ruimschoots je diploma mee.
Dat is waar, maar je slaagt niet cum laude.
Nee, maar dat hoeft ook niet. Ik vind het fijn dat er nog doelen in mijn leven zijn die ik wil realiseren. Wat ik vooral heb geleerd, is met een grote dankbaarheid te kijken naar wat er is. Als ik mij verplaats in het leven van vluchtelingen en dan om mij heen kijk – hoe we wonen in een land waar we veilig zijn, waar we naar het ziekenhuis kunnen, boeken kunnen lezen in de bibliotheek en ons verplaatsen over goede wegen – dan stemt mij dat mild.
Dit jaar staat u weer op het Happinez festival. Twee jaar geleden was u er ook bij, hoe was dat?
Ik stond in een circustent, en dat bracht me weer helemaal terug naar mijn kindertijd. Vroeger had ik een eigen circustentje in de tuin, waar ik directeur, dompteur en acrobaat tegelijk was. De kinderen uit de buurt kwamen dan kijken als ik een optreden gaf. Het zou geweldig zijn als ik dit jaar weer in zo’n geweldige tent sta.
Wat kunnen de bezoekers van het Happinez festival verwachten van uw optreden?
Sinds 7 jaar geleden mijn ‘Book of Happiness’ uitkwam zijn er heel veel nieuwe inzichten bij gekomen op het gebied van geluk. In ‘Geluk 2.0’, de nieuwe versie van het boek, heb ik die samengebracht. Op het festival vertel ik wat we de afgelopen jaren over geluk hebben ontdekt. Bijvoorbeeld dat geluk niet een externe kracht is, maar een innerlijke houding, die voor een groot deel binnen de menselijke controle valt. Je kunt die houding zelf versterken. Natuurlijk geef ik ook tips voor hoe je dat kunt doen.
