Als het om leed gaat, is er bijna altijd baas boven baas. Dat is altijd zo, maar nu lijkt dat verschil soms uitvergroot te worden. Je baalt ervan dat je moet thuis werken, dat je je beste vrienden niet kunt zien, dat het concert waar je enorm naar uitkeek niet doorgaat. En meteen hoor je een stemmetje in je achterhoofd: er gebeuren nu veel ergere dingen, dus dit mag ik niet voelen, laat staan hardop zeggen. Heeft dat stemmetje gelijk?
Ja en nee. Ja, er gebeuren vast ergere dingen. Maar nee, dat betekent niet dat je jouw verdriet, boosheid of frustratie dus niet mag voelen, of dat je je maar beter stil kan houden. Het heeft niet zoveel zin om steeds te vergelijken en je de vraag te stellen wat erger is. Als je steeds de conclusie trekt dat jouw leed niet erg genoeg is, heb je de neiging jezelf af te straffen omdat je baalt, of om je gevoel niet uit te spreken. Maar daar ga je je niet plotseling beter door voelen. Sterker nog. Elizabeth Gilbert zei het onlangs mooi in haar interview met TED: als je schaamte toevoegt aan een rotgevoel, neemt je lijden alleen maar toe. Natuurlijk is het belangrijk om oog te hebben voor het verdriet van anderen, maar ontzeg jezelf niet het recht om je rot te voelen.
Positief zijn móet niet
De mens is nogal een veerkrachtig wezen, en heeft vaak de neiging de boel ten positieve te draaien. Al was het maar omdat optimistisch zijn prettiger voelt dan pessimisme. Je merkte het al kort nadat de maatregelen in Nederland waren afgekondigd: ‘kijk die blauwe luchten eens!’ ‘wat een saamhorigheid ontstaat er!’ ‘dit is dé gelegenheid voor een pas op de plaats!’. Het is mooi om de goede kanten van deze periode te zien – want die zijn er – maar laat positiviteit geen moetje zijn. Vaak moet je eerst tot je laten doordringen dat iets rottig is, om oprecht de silver lining te kunnen zien – die stap laat zich niet overslaan. Rouw-expert David Kessler zegt het als volgt: ‘If you can’t feel it, you can’t heal it.’ (Meer over zijn filosofie vind je hier).
Stop emoties niet in hokjes
Als je het lastig vindt om te voelen wat je voelt (omdat je daar meteen een oordeel over hebt), helpt het om te oefenen in een neutrale blik op gevoelens. Daar is dit misschien wel een heel geschikt moment voor. Merk je bij jezelf dat je boosheid of angst afkeurt, en liever blij en opgewekt wilt zijn, bedenk je dan dat die emoties bestaan bij de gratie van elkaar. Het een kan niet zonder het ander en het een is ook niet beter dan het ander. Geef emoties niet te veel gewicht – ze komen en gaan. Of zoals zenmonnik Paul Loomans het zegt: ‘Gevoelens zijn dan niets anders dan gewaarwordingen: je observeert ze, maar gaat niet in ze mee.’
Meer Happinez?
- Dit gebeurt er als je de magie van je eigen gevoel ontdekt
- Schrijfoefening om emoties los te laten
- Reflecteer op jezelf in de huidige crisis met deze 26 vragen
