Wij mensen willen graag uniek zijn – toch? – maar tegelijk zijn we groepsdieren. Misschien maakte de corona-crisis dat wel meer dan ooit duidelijk: ineens werd een druk kantoor voor velen heel aanlokkelijk.
Filosoof Stine Jensen onderzoekt in haar serie ‘Dus ik volg’ hoe het nou precies zit met de mens en de groepen waar hij toe behoort. Is er eigenlijk iets mis mee om bij een groep te willen horen? Wanneer hoor je ergens bij, en hoe maak je je weer los van die groep?
Groepsverslaving
Het verhaal van Samuel Vermeulen laat zien dat de groep ook een keerzijde heeft. Hij groeide op bij de groepering van Bhagwan (later: Osho), want zijn ouders waren volgelingen. Hij ervoer het als kind als iets fijns om deel van een gemeenschap te zijn, maar later merkte hij dat het een keerzijde had. Doordat hij zo gewend was in een groep te zijn, kon hij moeilijk alleen zijn en stortte hij zich van de ene in de andere relatie. Nu wil hij uitzoeken waarom dat is, en hoe hij van die ‘groepsverslaving’ af komt. Hij zegde er zelfs zijn baan voor op, vertelt hij in ‘Dus ik volg’.
Uit de groep, in de groep
Bij Ellen Heijmerikx was het andersom: zij voelde de groep aan zich trekken, maar wilde er juist los van komen. Jarenlang was ze lid van de Noorse Broederschap. Ze voelde de druk om te blijven omdat haar ouders ook lid waren en ze hen niet wilde teleurstellen. Toen ze eindelijk de moed had verzameld, koos ze haar eigen pad: zij stopte met volgen.
En dan is er nog Wouter van der Meulen, die een heel positieve ervaring heeft met ‘de groep’. Hij raakte van een verslaving af door groepstherapie. Die ervaring was zo helend dat hij nu anderen helpt in zo’n groep.
Influencers
Deze drie voorbeelden zijn lang niet voor iedereen herkenbaar, zeker niet de verhalen van Ellen en Samuel. Maar in haar serie laat Stine Jensen zien dat we allemáál volgers zijn, in meer of mindere mate. Neem social media: daar volgen we heel letterlijk. Met als resultaat dat sommige mensen een enorme schare followers hebben. Influencers noemen we ze dan. En al zijn we geen pubers meer met posters boven ons bed, het laat wel zien dat ook volwassen mensen zich aangetrokken voelen tot ‘leiders’: charismatische mensen met ideeën, visie, inspiratie of gewoon een mooi uiterlijk.
Wij en zij
Alle voorbeelden die Stine laat zien, zetten je aan het denken: in hoeverre ben ik zelf een volger? Bij welke groepen hoor ik, en hoe verhouden die groepen zich tot elkaar? Inspireert de groep me, of voel ik ook wel eens druk door de regels die binnen de groep gelden? En wat betekent het om bij een ‘wij’ te horen: is er dan automatisch ook een ‘zij’?
Meer Happinez?
- Loskomen van pijn en gepieker: hoe de RAIN-methode kan helpen
- Stop met uitstellen, begin met doen: alles is uitvogelbaar
- Je eigen emoties kennen – waarom dat zo belangrijk is
