We doen vaak alsof hoogsensitiviteit een uitzondering is, maar in werkelijkheid komt het heel veel voor. Naar schatting is zo’n 30 procent van de mensen hoogsensitief. Als je kinderen hebt, is de kans dus best groot dat je er eentje of meerdere hebt die hooggevoelig zijn.
Hoogsensitieve kinderen (HSK) zijn zeer gevoelig voor hun omgeving. Alles komt bij ze binnen. De Amerikaanse psycholoog en auteur Elaine N. Aron introduceerde de term ‘hooggevoelig persoon’ (HSP) in 1996. Zij schreef meerdere boeken over hoogsensitiviteit en somt in ‘Het hoog sensitieve kind’ verschillende kenmerken van hooggevoelige kinderen op, zoals een scherp gevoel voor humor, perfectionisme, diepzinnigheid, oog voor detail, een afkeer van grote veranderingen en veel vragen stellen.
Uitdaging
Omgaan met hoogsensitieve kinderen is niet altijd makkelijk. Omdat een hooggevoelig kind zoveel en zo intens voelt, reageert hij of zij doorgaans emotioneler en raken ze ook sneller overprikkeld. Als ouder kan dat best een uitdaging zijn, vooral als je zelf van nature minder gevoelig bent en je niet altijd in de belevingswereld van je kind kunt verplaatsen. Maureen Healy, expert op het gebied van de emotionele gezondheid van kinderen, deelt een aantal methodes die je helpen om je gevoelige kind zo goed mogelijk te begeleiden:
Accepteer je kind zoals het is
Hier begint het eigenlijk allemaal mee: accepteer dat je kind gevoeliger is dan de meeste van zijn of haar leeftijdsgenootjes en broertjes of zusjes. Hoe krampachtig je ook probeert om je kind te veranderen, dat gaat je niet lukken. Het levert alleen maar frustratie en verdriet op. Voor jou én je kind.
Beschouw hooggevoeligheid als een gift
Als je spruit in ontroostbaar huilen uitbarst om iets wat jij een kleinigheid vindt, zich terugtrekt in zichzelf of weigert die kriebelige trui nog aan te trekken, is het logisch dat je soms even niet meer weet wat te doen en sensitiviteit als een last beschouwt. Maar toch: probeer om sensitiviteit als een gave te zien. Die gevoeligheid zorgt er namelijk ook voor dat veel hoogsensitieve kinderen uitzonderlijk creatief zijn, vol originele ideeën zitten en op een bijzondere manier naar de wereld om hun heen kijken.
Zorg voor een plek om tot rust te komen
Als je op school de hele dag gebombardeerd bent door invloeden waar je geen controle over hebt, is een plekje waar je je veilig voelt, kunt bijkomen en opladen geen overbodige luxe. Zorg dat er thuis een ruimte is waar je kind op zijn of haar manier tot rust kan komen. Is je kind al wat ouder, dan kun je zo’n plek het beste samen inrichten. Waar je kind behoefte aan heeft, is heel persoonlijk. De een ontspant met boeken en een noise cancelling koptelefoon, de ander trekt zich liever terug met een stel knuffels of een kleurboek.
Werk samen
Discipline, structuur en duidelijke regels zijn belangrijk. Maar in plaats van je wil op te leggen, kun je bij een hoogsensitief kind beter een soort partnerschap aangaan. Als bepaalde situaties en omstandigheden (te) heftig zijn voor je kind, ontdek dan samen manieren om ze te vermijden of er op een constructieve manier mee om te gaan. Veel kinderen hebben bijvoorbeeld baat bij mindfulness of ademhalingsoefeningen.