Ben je te gehecht aan je spullen? Helemaal loskomen van materie hoeft niet en kan ook niet, zegt duurzaam ondernemer Tom van de Beek. We zijn zélf materie en alles wat we zien en eten is materie. Maar je moet er ook voor zorgen, in het besef dat alles met elkaar verbonden is. Tom van de Beek geeft advies.
Loskomen van materie betekent niet dat je onverschillig staat tegenover spullen: je bent blij met je bezittingen en zorgt er goed voor. Maar je maakt je er geen zorgen over. Je loopt niet hebberig rond en piekert niet over iets wat je niet kunt krijgen. Als er iets verdwijnt, kapot gaat of verloren raakt, treur je niet lang. Je weet dat alle vormen voortdurend veranderen. ‘Je kunt niet verliezen wat werkelijk bij je hoort’, zegt het Chinese wijsheidsboek I Tjing.
Zit je vast aan materie? Stel jezelf deze vragen:
1. Denk je weleens terug aan mooie spullen die je vroeger had maar nu niet meer en word je daar dan een tikkeltje depri van?
2. Zijn je kledingkasten overvol en heb je toch ‘niets om aan te trekken’?
3. Kun je afgunstig kijken naar mensen die in een mooier huis wonen dan jij?
4. Pieker je over geld?
5. Raak je uit je humeur als er iets kapot of verloren gaat dat van jou is?
Heb je meerdere vragen met ‘ja’ beantwoord? Dan kan dit advies van Tom van de Beek je verder helpen:
Schijnveiligheid
“Helemaal loskomen van materie hoeft niet en kan ook niet: we zijn zélf materie en alles wat we zien en eten is materie. In principe heb je het nodig. Maar je moet er ook voor zorgen, in het besef dat alles met elkaar verbonden is. Je kunt niet onafhankelijk op de wereld staan en alles gebruiken tot het op is, zonder na te denken over consequenties. Hebzucht kun je alleen volhouden met een dik rookgordijn in je hoofd. Of uit angst om alleen te staan. We hebben allemaal last van ons ego en van een beeld waaraan we denken te moeten voldoen, om geaccepteerd te worden door anderen. Maar nieuwe kleren of een groter huis brengen je alleen schijnveiligheid – geen echt contact.”
De leegte opvullen
“Allerlei slechte gewoonten maar ook overdreven materialisme komen volgens mij voort uit een gemis. Als je een gemis ervaart, ga je op zoek naar iets waarmee je die leegte kunt opvullen. Soms gaat het zelfs alleen om de verslaving aan het willen hebben: zodra je het hebt, wil je weer iets nieuws. Goed materialisme gaat over loskomen van hebzucht en egoïsme, maar de liefde voor de dingen om je heen bewaren. Ik zie het ook als een reactie op een bepaalde manier van consumeren: steeds meer mensen denken na over de invloed van ons kopen op de planeet. Ikzelf eet bijvoorbeeld zo veel mogelijk vegetarisch, biologisch en seizoensgebonden. Ik koop biologisch katoen, een surfboard van bamboe en een biologisch afbreekbare zonnebril. Je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt tegenwoordig op een duurzame manier gemaakt.
Daarnaast vraag ik mezelf steeds vaker af: is dat wel genoeg of is het slechts uitstel? Loskomen van materie kun je bewerkstelligen door nog bewuster na te gaan waar spullen precies vandaan komen. En jezelf af te vragen: heb ik het wel écht nodig? We zijn erg gewend om te kopen. Soms worden we er gelukkig van, soms ook helemaal niet. Ik denk dat hoe meer je je bewust bent van de verbondenheid met onze planeet, hoe gemakkelijker je loskomt van het idee dat meer kopen altijd beter is.”
De oplossing
“De oplossing is volgens mij zelfontplooiing: erachter komen wie je bent, liefde delen met anderen. De kwaliteit in het leven is veel belangrijker dan kwantiteit. Als je je afgescheiden voelt van andere mensen wil je dat opvullen: spullen verzamelen kan een manier zijn. Het is heel begrijpelijk. Maar misschien hoef je niet fulltime te werken, zo veel mogelijk geld te verdienen en zo veel mogelijk te kopen. Daarin zul je geen echte vervulling vinden. Ga bij jezelf na wat er precies áchter de behoefte zit: als je dat onderzoekt, kom je verder. Als je bang bent voor geldproblemen: onderzoek waar die angst vandaan komt. Mensen spreken ook wel over een ‘innerlijke klimaatverandering’: de wereldse crises kunnen pas worden opgelost als we ook vanbinnen veranderen. Als we begrijpen dat we zelf natuur zijn. Als we begrijpen dat we zelf een onderdeel zijn van die precaire balans.”
Meer lezen over ontspullen?
Dit zijn de voordelen van minimalisme.