Dit is de kracht van hormonen

Vrouwelijke hormonen zijn krachtige boodschappers die een sleutelrol spelen bij de cyclus, lusten en verlangens, voortplanting en de transitie naar wijsheid. Reden genoeg om er goed voor te zorgen. Met rust, beweging en voeding kunnen we onze hormoonhuishouding meer in balans brengen en fysiek, mentaal en emotioneel gezonder worden.

Hormonen: wat zijn het en wat doen ze?

Soms voelen we de hormonen door ons lijf razen alsof ze worden aangejaagd door een hevige storm en soms bewegen ze door ons heen met dezelfde voorspelbaarheid als die van eb en vloed. Misschien zijn vrouwen zich extra bewust van de hormoonhuishouding, omdat die hormonen ons elke maand volgens een vast ritme door een cyclus loodsen. En dan zijn er natuurlijk de grote momenten in het leven van een vrouw waarin we duidelijk het effect ervaren die hormonen hebben op ons lichaam, emoties en gedrag. Puberteit, zwangerschap, bevalling, de overgang – ze loodsen je door alle veranderingen heen die horen bij het aanbreken van een nieuwe levensfase.

Krachtig en bepalend

Ons lichaam maakt zelf hormonen aan in de klieren van verschillende lichaamsdelen. In je hoofd scheiden de hypothalamus en hypofyse hormonen af, in je hals de schildklier en bijschildklieren, in je buik de bijnier en alvleesklier en in je geslachtsorganen de eierstokken. Hormonen kun je zien als boodschappers die via je bloedbaan je organen aanstuurt om verschillende lichaamsfuncties in werking te zetten of juist af te remmen. Je cyclus, groei, libido, voortplanting, stofwisseling, slaapcyclus, honger, dorst, emoties, de conditie van je huid, haren en nagels – bij al deze lichaamsfuncties en -processen (en meer!) spelen hormonen een belangrijke rol. De puberteit is het moment waarop je voor het eerst merkt hoe krachtig en bepalend hormonen zijn.

Van meisje naar vrouw

Tijdens de puberteit verander je van meisje naar vrouw, dankzij het luteïniserend hormoon en follikelstimulerend hormoon. Deze hormonen zorgen voor de ontwikkeling van de eierstokken die vervolgens vrouwelijke hormonen produceren. Onderdeel van deze ontwikkeling is het groeien van de baarmoeder, ontwikkelen van borsten en de eerste menstruatie.

Online training Sacred Sexuality

• Ervaar meer levendigheid, intimiteit en sensualiteit

• Kom in verbinding met je vrouwelijke energie

Naar de training

of volg een gratis proefles

In de eerste fase van je menstruatiecyclus wordt de niet-bevruchte eicel, tezamen met bloed en baarmoederslijmvlies afgestoten. Je progesteron- en oestrogeenleven zijn aan het begin van je menstruatie op hun laagst. Door de schommelingen in je huishouding kun je last krijgen van stemmingswisselingen. Als je menstruatie voorbij is, kom je in tweede fase van je cyclus. Dit is de folliculaire fase. Je lichaam produceert nu het follikelstimulerend hormoon en dat is voor je eierstokken de boodschap dat er een nieuw eitje mag gaan rijpen. Meer energie, meer focus en mentale helderheid horen bij deze fase. Dan breekt de derde fase aan, de ovulatie. Je oestrogeenlevel is nu op z’n hoogst, je libido stijgt en je bent op je vruchtbaarst. In de laatste fase van je cyclus, de luteale fase, gaat het eitje naar je baarmoeder om wel of niet bevrucht te worden. Je progesteronlevel neemt toe, waardoor je last kunt krijgen van PMS-klachten (Pre Menstrueel Syndroom). Als de eicel niet bevrucht wordt, nemen je oestrogeen- en progesteronlevels af en begint je menstruatie.

Lust, intimiteit & verbinding

Een hormoon dat veel effect heeft op ons gevoelsleven is oxytocine. Lust en verlangen, geluk en verbinding, vertrouwen en intimiteit – al deze gevoelens worden aangewakkerd door oxytocine, het zogenaamde ‘knuffelhormoon’ dat vrij komt bij een gewenste aanraking. Oxytocine heeft een groot effect op vriendschappen, de band tussen jou en je partner en je kind. Een hand op je arm, omhelzing of streling, maar ook tijdens seks stijgt de oxytocinewaarde in je lichaam en hoe beter en intenser je orgasme is, des te meer oxytocine er vrij komt. Dit proces heeft alles te maken met voortplanting. Een hoge hoeveelheid oxytocine bevordert namelijk de kans op een zwangerschap. Maar dat is niet alles. Oxytocine brengt ook de bevalling op gang, wekt weeën op, zet na de bevalling de melkproductie in gang en speelt een belangrijke rol bij de band tussen moeder en kind.

Een nieuw evenwicht

Gemiddeld tussen je 45^e en 47^e breekt er een tijd aan waarin je afscheid neemt van je vruchtbare periode en je in een transitie komt richting een nieuwe levensfase. De voorraad eicellen in je eierstokken neemt af, waardoor je lichaam minder oestrogeen en progesteron aanmaakt. Dat is het begin van de overgang, een periode die vijf tot tien jaar kan duren. Als de overgang voorbij is en alles weer tot rust komt, vinden je hormonen een nieuw evenwicht en breekt de postmenopauze aan. De hoeveelheid oestrogeen en progesteron zijn gedaald, waardoor je in verhouding meer testosteron hebt dan voorheen. Zo slim zit de natuur in elkaar. Want precies dit hormoon geeft je daadkracht en helpt je bij een nieuwe betekenis geven aan een nieuwe levensfase.

Tekst: Angélique Heijligers  

Meer lezen over hormonen?

Dit zijn vijf manieren om je hormonen in balans te brengen.