Zodra we de deuren van de middelbare school voorgoed achter ons dichttrekken, hopen de meeste mensen het fenomeen ‘populariteit’ daar voor altijd achter zich te laten. Maar populair zijn is ook voor volwassenen belangrijk, mits we maar de juiste vorm nastreven. Die is niet gericht op status, maar op iets wat veel duurzamer geluk oplevert: innemendheid.
We leven in een tijd waarin iedereen – bewust of onbewust – geobsedeerd lijkt te zijn door populariteit. En hoewel we de term vaak associeren met tieners en middelbare scholen, zijn we volgens hoogleraar psychologie en neurowetenschapper Mitch Prinstein, als volwassenen ook net zo goed bezig met ‘populair zijn’.
Dat klinkt misschien kinderachtig, maar volgens Prinstein is het heel nuttig om leuk gevonden te worden door anderen. Sterker nog, populariteit heeft invloed op iemands gezondheid, werk en relaties – maar niet op de manier waarop we denken.
Heb je status of ben je innemend?
Prinstein onderscheid in zijn boek ‘Populair’ twee vormen van populariteit. Aan de ene kant staat de populariteit die we herkennen uit onze tienertijd. Deze vorm van populariteit is vooral gericht op status. Status draait niet om ‘aardig gevonden worden’, maar om hoe dominant, zichtbaar of machtig iemand is.
De tweede vorm noemt Prinstein ‘innemendheid’ en draait om de mate waarin iemand aardig wordt gevonden door anderen. Volgens Prinstein is die innemendheid het soort populariteit waar mensen naar zouden moeten streven. Innemende mensen hebben een van nature open en vriendelijke houding. Volgens een psychologisch proces – ‘sociale mimiek’ genoemd – hebben mensen de neiging om anderen onopzettelijk en onbewust na te doen. Opgewekte, aardige mensen trekken vrolijke, positieve mensen aan, puur door de energie die ze uitstralen.
Hoe populair zijn gezond en gelukkig maakt
Wie innemend is, wordt eerder leuk gevonden door anderen en voelt zich daardoor sneller geaccepteerd. Deze vorm van populariteit is belangrijk, omdat meerdere langetermijnonderzoeken een verband hebben aangetoond tussen innemendheid en hoe gelukkig, voldaan en zelfs gezond iemand in het latere leven is.
Sterker nog, mensen die als kind aardig werden gevonden hadden op latere leeftijd vaker een baan en goed inkomen dan kinderen die op jonge leeftijd ‘afgewezen’ werden. Kinderen die leuk werden gevonden leden als volwassene ook minder vaak aan suikerziekte, obesitas, een hoog cholesterolgehalte of een hoge bloeddruk.
Wat er echt toe doet
De paradox: in onze huidige maatschappij zetten we niet de meest innemende mensen op een voetstuk, maar de mensen met de meeste status. Mensen die niet per se het aardigst, vriendelijkst of meest innemend zijn, maar toevallig wel veel macht, invloed, geld of zichtbaarheid hebben. Onderzoek wijst zelfs uit dat maar dertig procent van de mensen die het meest populair zijn, ook daadwerkelijk aardig worden gevonden. ‘Innemendheid en status kunnen samen gaan, maar gaan dat vaak niet,’ aldus Prinstein.
Het gevolg is dat de meeste mensen blijven streven naar de verkeerde soort populariteit. Stiekem willen we diep van binnen allemaal nog steeds de coolste persoon van de school zijn. We streven naar een hoge status, maar die onverzadigbare zoektocht naar bevestiging van anderen gaat ten koste van de zaken die er echt toe doen: goede relaties, voldoening halen uit je werk en een gezond gevoel van eigenwaarde.
Kies voor harmonie en duurzaamheid
Wie zich bewust wordt van de invloed van populariteit op ons volwassen leven, weet hoe belangrijk het is dat we onze diep ingebakken tieneropvattingen over populariteit de deur wijzen en terugkeren naar wat we vaak als kind hebben geleerd: lief zijn voor je medemens.
Dat betekent volgens Prinstein dat we ‘er elke dag weer voor kiezen om anderen te helpen in plaats van alleen onszelf, meer aandacht schenken aan anderen in plaats van dat we proberen zelf maar aandacht en macht te krijgen en meer aandacht steken in het cultiveren van relaties in plaats van het vergaren van likes. Het betekent dat we ervoor kiezen om anderen het gevoel te geven dat ze welkom zijn en erbij horen in plaats van ons superieur te voelen. Wie de meest bevredigende vorm van populair wil zijn, doet er goed aan zich te richten op het creëren van harmonie, in plaats van je te richten op hoe je anderen domineert’.
In een notendop; in een wereld geobsedeerd door populariteit is de kracht van innemendheid vele malen sterker en duurzamer dan status.