We willen er graag bij horen en daarom passen we ons vaak aan aan ’n groep. Maar eigenlijk werkt dat juist averechts, aldus onderzoeker en storyteller Brené Brown. In haar boek ‘Het verlangen naar verbinding’ gaat ze in op de vraag hoe je er écht bij kunt horen: niet door je aan te passen, maar door juist jezelf te blijven.
In de wildernis
Brené Brown deed eerder onderzoek naar onder meer schaamte en kwetsbaarheid. Dit boek over het verlangen erbij te horen, heet in het Engels ‘Braving de wilderness’ – de wildernis trotseren. Een mooi beeld, vind ik. Die wildernis, dat is waar je alleen staat. Waar je bent als je tussen mensen zit die anders denken dan jij, terwijl ook je eigen groep je niet echt accepteert. De wildernis van ‘onzekerheid, kwetsbaarheid en kritiek’. Er is moed voor nodig om die wildernis in te gaan, maar als je het gevoel wilt hebben dat je er écht bij hoort, dan is dat wel wat nodig is, zegt Brené Brown.
De moed om alleen te staan
Het klinkt misschien verwarrend en tegenstrijdig, maar een voorbeeld maakt het duidelijk. Ze vertelt hoe ze in een gezelschap waar iedereen faliekant tegen wapens was. Zelf is ze weliswaar tegen de NRA, de Amerikaanse lobby van wapenbezitters, maar ze is niet tegen wapenbezit (ze is namelijk zelf opgegroeid met wapens in huis, en in haar familie werd daar uiterst zorgvuldig mee omgegaan). Hoe stel je je dan op? Doen alsof je ook tegen wapens bent? Dan zou ze haar achtergrond en overtuiging verloochenen. Maar een ander standpunt zal waarschijnlijk tot onbegrip leiden. Toch lukt het haar zich staande te houden, juist door haar standpunt genuanceerd en rustig uit te leggen – maar er was wel moed voor nodig.
Op je gemak in de wildernis
Eigenlijk logisch: je kunt wel ergens bij willen horen door je aan te passen aan een groep, maar dan heb je nooit het gevoel dat je er écht bij hoort. Er écht bij horen, dat gebeurt op het moment dat je jezelf kunt en mag zijn. Dat is niet zo heel lastig als het gaat om je naasten of je beste vrienden. Maar er is wel moed voor nodig om een gesprek aan te gaan met mensen die anders zijn, of anders denken dan jij. Dat ze daar de nadruk op legt, maakt dit boek ook echt actueel – zeker in de Verenigde Staten, waar mensen met verschillende meningen zo lijnrecht tegenover elkaar staan. Brown’s idee van ‘er bij horen’ (namelijk juist het gesprek aan gaan met mensen die anders zijn dan jij) zou kunnen zorgen voor verbinding tussen die groepen – je zou het hopen.
Op je gemak zijn met jezelf
Een belangrijk inzicht dat dit boek kan geven: je hebt pas het gevoel dat je er echt bij hoort, als je je authentieke, niet-perfecte zelf aan de wereld durft te laten zien – en dat lukt pas als je je daar zélf bij op je gemak voelt. ‘Je gevoel om erbij te horen kan niet groter zijn dan de mate waarin je jezelf accepteert’, schrijft Brené Brown.
Ze citeert actrice Viola Davis, die als kind het gevoel had dat ze nooit ergens bij hoorde. Als volwassene en als moeder, nam ze zich dit voor: ‘Ik zal geen mysterie voor mijn dochter zijn. Zij zal me kennen en ik zal mijn verhalen met haar delen: de verhalen van falen, schaamte en iets bereiken. Zij zal weten dat ze niet alleen is in die wildernis.’
‘Dit is hoe ik in elkaar zit
Hier kom ik vandaan.
Dit is mijn eigen puinhoop.
Dit betekent het om bij mezelf te horen.’
Dus dat is waar je begint. Verhalen delen. Want door verhalen te delen over de momenten dat je je kwetsbaar en alleen voelde, voel je je niet alleen zélf minder eenzaam, maar help je ook anderen om zich op hun gemak te leren voelen in hún wildernis.
Ja. En het nu nog dóen, hè? Want het klinkt natuurlijk allemaal véél eenvoudiger en goedkoper dan naar de winkel rennen voor de goeie schoenen, maar het is ook een stuk enger dan vertellen dat je er zo graag bij wilt horen dat je zelfs die schoenen wel wilt kopen, maar dat je ze eigenlijk niet zo mooi vindt, om maar ’s een heel, heel eenvoudig voorbeeld te noemen. Aan de andere andere kant: dat is zo ontwapenend eerlijk, dat je d’r ineens zomaar écht bij zou kunnen horen. En da’s ook wat waard.
Wie is Brené Brown?
Brené Brown is professor aan de Universiteit van Houston, waar ze onderzoek deed naar moed, kwetsbaarheid en schaamte. Wat haar werk uniek maakt, is dat ze haar onderzoek presenteert aan de hand van en met behulp van verhalen. Van anderen, maar ook van zichzelf.
Ken je haar werk nog niet? Lees dan haar boek Verlangen naar verbinding. Er echt bij horen en de moed om alleen te staan (Levboeken/A.W. Bruna). Of bekijk de Ted-lezing die Brené Brown gaf over de kracht van kwetsbaarheid.
Meer lezen over erbij horen?
Dit is wat een groep met ons doet.
