Een sterk zelfbeeld heeft meer invloed op een leven dan een hoog IQ. Het blijkt dat kinderen met eigenwaarde zich beter ontwikkelen, zorgelozer zijn en gelukkiger zijn. Maar hoe geef je zo’n sterke basis mee?
Zelfvertrouwen moet worden opgebouwd tijdens het leven en diep van binnen worden verankerd. Het gaat om een innerlijk weten dat je bijzonder bent. Zodat je je zelfrespect straks niet laat afhangen van cijfers, bezittingen of de mening van anderen.
Met deze tips leg je een sterke basis voor het leven.
Tip 1: Laat je kind voelen dat je van hem houdt
Kinderen hebben liefde, aandacht en lijfelijk contact nodig om zich te kunnen hechten. Na een paar maanden wil een kind namelijk van je wegkruipen. Om dat te kunnen doen, wil het eerst zeker weten dat er van hem wordt gehouden. Een kind dat veel liefde en aandacht krijgt, voelt zich verbonden met zijn ouders. Het krijgt daardoor het vertrouwen dat mensen aardig zijn en dat de wereld een veilige plek is. Vanuit die basiszekerheid kan een kind op ontdekkingsreis gaan.
Tip 2: Laat je kind voelen dat het uniek is
We vergelijken onze kinderen vaak constant met broertjes, zusjes, klasgenoten en hoe jij zelf ooit was. Ieder mens wil gewaardeerd worden om wie hij is. Dat betekent dat ook kinderen het gevoel willen hebben dat ze uniek zijn. Kinderen die zich uniek mogen voelen, ontpoppen zich eerder als leider dan als volgzaam schaap. Ze leren namelijk: ik hoef niet mee te hollen met de massa, ik kan zelf ook een voorbeeld zijn.
Tip 3: Ga ontspannen om met overtredingen
Als een kind wordt gewaardeerd, leert het: ik ben niet wat ik doe. Ik kan dus een glas omstoten en dat maakt die actie misschien onhandig, maar ik, als mens, ben niet onhandig. Daardoor weet het: ik mag fouten maken zonder dat ik iemand teleurstel.
Niemand kan groeien bij een voortdurende stroom aan kritiek. Zorg er daarom voor dat je vaker prijst dan terechtwijst. Complimenten laten je naar de hemel reiken, commentaar laat je kruipen. Geef voor elk punt van kritiek, minstens zeven complimenten. Omdat jij als geen ander weet dat kritiek langer blijft langer hangen dan een vriendelijk woord.
Tip 4: Zie de zonzijde
Wil je dat kinderen genieten van het leven? Zorg ervoor dat je dan zelf ook de zonzijde ziet. Kinderen die opgroeien in een positieve omgeving, leren hun zegeningen tellen. Een positieve benadering maakt het verschil tussen een grauw bestaan of een zonnig leven. Vraag elke dag aan tafel: ‘Wat was het leukste wat je vandaag hebt meegemaakt?
Tip 5. Stimuleer mooie gedachten
Geef kinderen de vrijheid om te ontdekken wat ze graag doen. Stimuleer ze bij elke passie in hun leven. Laat ze mooie gedachten, grote dromen en diepe wensen koesteren; ook al zijn het niet de jouwe of denk je dat ze niet haalbaar zijn.
Tip 6. Geef het goede voorbeeld
Je eigen leven is het enige opvoedboek dat jouw kind leest. Leef dus zelf het leven dat je je kinderen gunt. Wil je dat ze delen? Doe het zelf! Je eigen gedrag blijft de beste opvoedstrategie.
Tip 7: Laat je kind zelf beslissingen nemen
Het doel van ouderschap is kinderen leren hun eigen ouder te zijn. Als een kind eigenwaarde heeft ontwikkeld, is het daarom tijd voor een volgende stap: de ontwikkeling van zelfvertrouwen. En daarvoor moet een kind de kans krijgen om zelf in actie te komen.
Wie nooit iets mag, krijgt de boodschap: je kunt het niet. Wat blijkt? Kinderen vallen minder, stoten zich minder en raken minder snel gewond als ze alleen op een klimtoestel kunnen spelen dan wanneer ze voortdurend in de gaten worden gehouden.
Tip 8: Laat kinderen zorgeloos genieten
Complimenteer een kind niet alleen met het resultaat, bijvoorbeeld een mooie tekening, maar vooral met de actie: het tekenen zelf. Er zijn kinderen die zich voortdurend opzwepen om maar resultaat te boeken maar intussen vergeten om te genieten. Kinderen hoeven niet naar perfectie te streven, ze moeten kunnen lachen, spelen en gek doen. Als je het leven als een wedstrijd ziet, ben je altijd met anderen bezig om je eigenwaarde te bepalen.
Tip 9: Leer een kind het onbekende te omarmen
Het leven is verandering, kijk maar naar je lichaam, je kleding, je mening. Leer kinderen dus om nieuwe wendingen met open armen te ontvangen, moedig hen aan om risico’s te nemen en onbekende paden te bewandelen. Externe veiligheid bestaat niet. Ga dus met je kinderen voor innerlijke zekerheid, het gevoel dat je alles aan kunt.
Tip 10: Durf los te laten
Onze grootste rijkdom ligt niet in wat we hebben, maar in wat we durven los te laten. Het gaat er bij opvoeden om de balans te vinden tussen liefdevol vasthouden en vol vertrouwen los te laten. Loslaten geeft een kind de zekerheid dat het iets kan en dat je als ouder vertrouwen hebt.
Wijs de weg naar een kleurrijk leven en stap dan zelf opzij. Dat doe je door kinderen te stimuleren nieuwe ervaringen op te doen. Zij zullen ervaren dat je steeds andere vaardigheden nodig hebt om iets te bereiken, dat je grenzen kunt verleggen. Zo help jij je kind om zelfbewust en vol zelfvertrouwen de wereld in te gaan.
Tekst: Christine Pannebakker
Meer lezen over bewust ouderschap?
Als je je kind wilt geven wat jij gemist hebt: Susan Smit geeft advies.
