Iedereen die kinderen heeft, of wel eens oppast, kent ze: die verrassende inzichten waar ze je op onbewaakte momenten op trakteren. Ze laten zien hoeveel er in een kinderhoofd omgaat, op iedere leeftijd.
Je kunt die originele, onafhankelijke manier van denken stimuleren. Door te luisteren, geïnteresseerd door te vragen, en door er actief momenten voor uit te kiezen. Dat hoeft niet aan tafel, het kan ook tijdens een wandeling of juist voor het slapen gaan, bijvoorbeeld aan de hand van een fijn voorleesboek.
Een filosofisch gesprek, noemt Fabien van der Ham van Filosovaardig zo’n moment. Op haar inspiratieplatform deelt ze tips om met je kind te filosoferen. Ze weet nog goed hoe het voelde toen een juf haar complimenteerde met haar manier van denken. “Hoe je denkt is wie je bent”, is haar uitgangspunt. Daarom is het voor een kind zo fijn als er echt naar hem of haar geluisterd wordt: dan voel je je gezien.
Een paar tips om te filosoferen met je kind:
1. Breng filosofie in het voorleesritueel
Hoe gekker en fantasievoller een voorleesboek, hoe beter. Dan biedt het namelijk massa’s aanknooppunten voor een goed gesprek. Door de lucht vliegen, kunnen wij mensen dat in het echt ook? Hoezo dan niet? (Of wel, als je kind daarvan overtuigd is.) Hoe zou het zijn om te kunnen vliegen, wat zie je dan allemaal? Ook bij thema’s als vriendschap, verliefdheid of familie kun je allerlei filosofische vragen stellen.
2. Ga het bos in, de hei op, naar zee
De natuur is een uitstekend toneel voor een goed gesprek. Wat je ziet, ruikt en hoort, is voer voor een goede vraag. Een tip van Filosovaardig is bijvoorbeeld: zoom eens in op de geluiden die je hoort. Die fluitende merel, is dat muziek? En wat hoor je nog meer? Wanneer wordt een geluid eigenlijk muziek? Hoe klinkt stilte?
3. Heb een open mind
Het allerbelangrijkste bij een filosofisch gesprek met je kind, is dat alles mag en kan. Beperk de fantasie niet met flauwe zaken als zwaartekracht of andere beperkingen. Surf mee op de golven van de verbeelding, volg de denktrant van je kind. Dan voelt hij of zij zich vrij, en steek jij het meeste van je kind op.