Janneke van Olphen is psycholoog en dacht dat ze het fenomeen hooggevoelig wel had doorgrond. Totdat haar derde kind werd geboren. Hij wist precies wat hij wilde en kon dwars zijn. Ze specialiseerde zich in hooggevoelige kinderen met een sterke wil.
Hooggevoelig kind met een sterke wil
“Ik had al een hooggevoelige tweeling en mijn jongste zoon was dat ook, maar er kwam iets bij wat ik niet goed kon plaatsen. Hij wist als baby precies wat hij wilde en keek met een doordringende blik de wereld in. Waar de tweeling altijd wat afwachtend was, legde hij op school makkelijk contact met iedereen. Hij werd daar op handen gedragen. Maar als hij na een schooldag thuiskwam, barstte de bom vaak. Kleine triggers deden bij hem de stoppen doorslaan. Hij vloog ons soms letterlijk aan. Op een gegeven moment stuitte ik op een term die precies bij dat gedeelte van zijn persoonlijkheid paste: het Engelstalige ‘Strong-willed’. Een hooggevoelig kind met een sterke wil trekt zich meestal niet terug als hij of zij overprikkeld raakt, maar wordt dwars, brutaal of vurig. Het kind legt zich in eerste instantie nergens bij neer, met name thuis niet.”
Nieuwsgierig
“Het duurde een tijdje voordat ik inzag dat mijn zoon gespannen was en daarom ontplofte. Die spanning bleek niet alleen door overprikkeling te ontstaan, maar regelmatig ook door geestelijke ondervoeding: te weinig uitdaging. De strong-willed kant houdt in dat deze kinderen leergierig, nieuwsgierig en enthousiast zijn. Tegelijkertijd weten ze goed wat ze willen en bepalen ze dingen graag zelf. Traditionelere opvoed-tactieken zoals time-outs hebben vaak een averechts effect bij hen. Wat wel helpt: kijk achter het gedrag van je kind. Als hij of zij dwars doet, wat zit daar dan achter? Spanning? Frustratie? Stel, je roept je kind om te komen eten en hij of zij blijft ‘nee’ zeggen, wat drukt je kind daar dan mee uit? Zit het kind midden in iets en wil het er nog niet mee stoppen? Is je kind overprikkeld? Het gedrag kan ook een reactie zijn op spanning die je kind bij jou voelt, als je bijvoorbeeld aan het stressen bent om alles op tijd klaar te krijgen.”
Signaal
“Onze kinderen leren via ons hoe met spanning om te gaan. Verbinding maken werkt doorgaans spanningsverlagend. Adem een keer diep in en uit, verplaats je aandacht uit je hoofd, in je lijf. Ga naar je kind, kijk naar waar hij mee bezig is, toon belangstelling. Als jij wenst dat je kind aandacht heeft voor jou, heb dan eerst aandacht voor hem of haar. Dan is de kans groter dat hij of zij naar je zal luisteren. Soms denk je misschien dat je kind op een bepaalde manier reageert omdat het meer rust nodig heeft, maar misschien heeft het juist behoefte aan een fysieke uitdaging of een potje schaken. Of misschien heb je zélf wel meer rust nodig. Bij ons gaat het nog steeds weleens mis als wij het erg druk hebben en onszelf uit het oog verliezen. Als we dan met hem omgaan op een manier die hij niet terecht vindt, ongeduldig of zo, dan pikt hij dat niet. Het kan dus ook een signaal zijn dat wij gas moeten terugnemen.”
Tekst: Catelijne Elzes
Meer weten?
- Lees Het hooggevoelige kind met een sterke wil van Janneke van Olphen
- Lees Draakje vurig van Janneke van Olphen