Aan de tekeningen van je kind kun je veel aflezen. Wat gaat er om in dat koppie? Hoe ver is ’t in zijn ontwikkeling? Is het introvert of extravert? Lisa Borstlap geeft al bijna veertig jaar les in de taal van kindertekeningen. Ze vertelt hoe je kunt begrijpen, helpen en stimuleren.
“Een kind begint al tekens te geven voordat het kan praten,” zegt Lisa Borstlap, oprichter en docent van een aantal (therapeutische) tekenopleidingen. “Want tekenen is betekenen, íets betekenen. Een kind hoeft niet te leren tekenen, het tekent uit innerlijke noodzaak.” Met haar opleidingen kun je tekendocent worden, maar ook tekentherapeut. Steeds meer scholen en pedagogen begrijpen dat je aan kindertekeningen kunt zien hoe het met een kind gaat. Alles wat een kind tekent, zegt iets over het kind zelf, zo is het principe. En ook: je mag als ouder nooit kritiek uiten op de tekening van je kind in de trant van: ‘Dat poppetje heeft geen handen’ of ‘Je bent de voordeur vergeten’ en ook niet invullen wat je zelf denkt dat je ziet. Maar je kunt wel vragen stellen: ‘Hoe ga je nou iets vastpakken?’ ‘Hoe kan ik bij jou op bezoek komen?’ De essentie is dat je praat alsof de tekening je kind zelf voorstelt – want dat doet ie ook. En samen tekenen is een van de fijnste manieren om te communiceren met je kind.
Koppoters
Tekeningen volgen de ontwikkelingsfasen van een kind. Ieder kind begint met cirkels, rondjes. “Als het tweeënhalf tot drie jaar is,” zegt Lisa Borstlap, “krijgt het kind een binnenwereld en kan het ook nee zeggen. Dan moet het de cirkel kunnen sluiten. Bewaar de tekeningen, dan kun je die ontwikkeling volgen. Als kinderen de cirkel nog niet kunnen sluiten, wijst dat erop dat ze zelf poreus en minder weerbaar zijn. Met blokjes bouwen en handenklapspelletjes kun je ze helpen steviger te worden.”
Dan, vanaf een jaar of drie, volgende de beroemde koppoters – er komen strepen aan de rondjes te zitten. “Hoe meer handjes en poten, hoe meer de figuur uitstraalt, hoe contactueler het kind wordt.” Samen met je kind koppoters tekenen, op hetzelfde papier, is prima, en leuk. “Je kunt de getekende stralen naar elkaar toe bewegen en laten communiceren en zeggen: ‘hallo, jij bent die en ik ben die, zullen we vriendjes zijn, zullen we een spelletje doen?’ Dan komen er steeds meer stralen op het papier.”
Verbeeldingskracht
De tekening is de plattegrond van het kindbewustzijn – dat is het basisprincipe waar Lisa Borstlap vanuit gaat. Elke figuur die kinderen tekenen, laat hun innerlijke besef van mens-zijn zien. “Dus dan zie je dat de koppoter langzaam een mensje wordt, dat het hoofd een buik krijgt. Nog lang geen nek, eerst een buik. En benen en armen. Als er een stip in die buik komt, betekent het dat ze voelen: ‘ik ben’. Er komen ogen en een mond. De handjes aan die lange sliertige armen worden bij introverte kinderen eerder een soort bloemetjes, en bij extraverte kinderen harkjes. Je kunt dus al vroeg zien of je met een introvert of een extravert kind te maken hebt. Introverte kinderen zijn lang bezig met een tekening. Kinderen met veel energie tekenen snel, snel, en smijten hun tekening weg. Jij mag hem op de koelkast plakken.”
Dat vindt Borstlap belangrijk, ze zegt het een paar keer nadrukkelijk in het gesprek: hang die tekeningen op. Heb het erover. “Je kunt vragen: wat gebeurt hier? De volgende dag vertelt het kind misschien een heel ander verhaal, want alles in zijn wereld is nog in beweging. Ga dat niet corrigeren, want een kind heeft die eigen beeldtaal nodig om zich te ontwikkelen. Wij stoppen onze kennis in een kind – dat is een kopje, een theepot – maar een kind maakt ervan: een bolle buik, een giraf. Dat stimuleert de verbeelding.” En een kind met verbeeldingskracht, zegt ze, wordt een creatiever mens, die ook creatieve oplossingen kan bedenken.
Meer lezen over de betekenis van kindertekeningen?
In Happi.kids nr 1 – 2020 ‘Veilig’ lees je verder over dit onderwerp. Zo lees je onder andere over de betekenis van tekeningen met prinsessen en ridders en deelt Lisa Borstlap tips en oefeningen. Bestel ‘m nu zonder verzendkosten in onze webshop.
Meer Happinez?
- Zo bouw je je avond relaxed af als ouders
- Hoe jouw jeugd die van je kind beïnvloedt
- Ben je net bevallen? Zo kun je je kraamtijd bewust beleven
