Ik herinner me het gesprek op de bedrand met mijn moeder nadat er een eerste dieprode vlek in mijn onderbroek was verschenen.
Ik herinner me de schaamte die ik die dag voelde met dik maandverband in mijn sportbroekje (want uiteraard had ik precies die dag een basketbaltoernooi), de tampons verstopt in mijn dichtgeknepen vuist op weg naar de wc, de buikkrampen als het weer zover was die ik in de schoolbanken probeerde te negeren, de grapjes als ik eens niet glimlachte en ‘vast ongesteld moest worden’, de angst om door te lekken, wat de ultieme vernedering zou zijn. Menstruatie bestond in de jaren tachtig niet; je moest het verbergen en gewoon doorgaan.
Waardevolle fase van inkeer
Pas rond mijn vijfentwintigste las ik in boeken over de maanstonde als een waardevolle fase van inkeer. Ik las over het geloof bij de Native Americans dat vrouwen hun bloed aan de aarde geven om haar vruchtbaar te maken waar mannen hun bloed vergieten in oorlog en strijd. Over menstruatiehutten waar vrouwen van natuurvolkeren tijdens hun periode in verbleven om te bezinnen, visoenen te ontvangen en samen te zijn. En over menstruatie als symbool van sterven en herboren worden, elke maand opnieuw. Langzaam begon ik te begrijpen dat de gêne en het idee dat menstruatiebloed vies is mij door de maatschappij was aangepraat. Het was niet iets wat bij me hoorde. Het was me aangeleerd.
De fenomenale werking van het vrouwenlichaam
De afwijzing van de vrouwelijke cyclus is geworteld en aangejaagd door patriarchale religies. Menstruatie moest worden verhuld en werd omgeven met schaamte, schuld en boete: de maandelijkse ongesteldheid (‘de vloek’) en pijn bij de bevalling zouden een straf zijn voor alle vrouwen omdat Eva van de appel in het paradijs at. In talloze culturen worden menstruerende vrouwen als onrein gezien en nog steeds wordt borstvoeding geven in het openbaar vaak als aanstootgevend beschouwd. De fenomenale werking van het vrouwenlichaam, met haar vermogen om te bloeden, te baren en te zogen, wordt voorgesteld als iets lelijks en schaamtevols.
Ontdek ook ‘Kristallen by Happinez’
-
Chakra’s in balans: zo gaat je levensenergie weer stromen
-
Handige kristallenindex: de betekenis van 67 kristallen
-
En nog veel meer
Je ingebouwde kompas
Iets wat je is aangepraat en aangeleerd, kun je ook weer afleren. Inmiddels beweeg ik mee met mijn cyclus. Ik zie ongesteld zijn (en vooral de dagen vlak ervoor) als een bijzondere tijd, een soort donkere maan van mijn cyclus. Als ik de verschijnselen voel, breng ik mijn ambities voor die dag naar beneden, schrap dingen in mijn agenda en ga zeker geen instanties bellen. Emoties komen aan de oppervlakte en hebben liefdevolle aandacht nodig, er kunnen belangrijke inzichten komen en beelden in me opwellen die ik niet wil missen. Gewoon doorgaan en negeren doe ik niet langer, dan roei ik tegen de stroom in en kan ik al in huilen uitbarsten als er een pot pindakaas op de grond valt.
Voor mij is mijn persoonlijke menstruatiecyclus net zo belangrijk als de maancyclus om te volgen en respecteren. Als je in het ritme van je hormonen leeft, heb je de wind in de zeilen. Je geniet optimaal van je vitaliteit en passie rond je ovulatie, als je energie hebt voor tien, en bouwt af en geeft toe aan je behoefte naar binnen te keren in de periode vlak voor en tijdens je menstruatie. Het is je ingebouwde kompas om te volgen en respecteren.
Beeld: fotografie door Ernie Enkelaar, styling door Cyn Ferdinandus
Meer lezen van Susan Smit?
Lees hier Susan’s inspirerende column over vrouwelijke buikkracht.
