Raadsel van de dag: je hebt mensen die alles kunnen eten zonder aan te komen. Heel oneerlijk, denk je dan. Maar wat nou als ze niet aankomen juist omdát ze normaal eten?
Meer bewegen en minder eten helpt niet als je af wilt vallen. Een dieet met weinig calorieën zorgt alleen maar dat je lichaam de energie efficiënter gaat verbruiken. Het zorgt dat je honger krijgt, dat je je lichamelijk en psychisch beroerd voelt en dat je geobsedeerd raakt door eten. Na afloop word je zwaarder dan vóór je begon te lijnen.
Zo. Dan is dat maar gezegd. Dat bedenken we niet zelf, we hebben het van arts en auteur William Cortvriendt, die zijn boek publiceerde: ‘Lichter. Waarom we steeds dikker worden en waarom meer bewegen en minder eten niet helpt. En hoe we juist blijvend kunnen afvallen door lekker eten met veel gezonde vetten.’
Dat is een mondvol maar het dekt precies de lading. Van minder eten en meer bewegen val je niet af, aldus Cortvriendt. Waarvan dan wel? Minder suiker en andere koolhydraten. En méér vet. Dit is natuurlijk heel kort door de bocht samengevat, maar een ding is wel belangrijk om te onthouden: van veel eten word je in principe niet dik, tenzij je voeding eet die niet door je lichaam wordt herkend als gezonde voeding. Cortvriendt begeleidde trouwens een aantal kandidaten van de televisieserie ‘Hoe word ik 100’ en die vielen inderdaad spectaculair af.
Vet of suiker?
Nu is er op die aanpak natuurlijk ook wel weer wat af te dingen, en voor je het weet wordt het een discussie over goede en foute koolhydraten en vetten. Daarom is het zo aardig om de BBC-documentaire ‘Fat versus sugar’ van een aantal jaar geleden terug te kijken.
De eeneiige tweeling Chris en Xand van Tulleken (allebei arts) wilde nu eens definitief achterhalen wat slechter voor ze was: vet of suiker. Ze deden een experiment van een maand: Xand at geen of nauwelijks koolhydraten, Chris at extreem vetarm. Intussen deden ze verschillende onderzoeken, om de effecten te meten.
De uitkomsten? Om te beginnen: er was geen lol aan. ‘Vet-arme’ Chris had de hele dag honger en bleef maar snacken. Xand was minder fit en z’n hoofd zat vol watten. Hij viel wel meer af, dat was natuurlijk meegenomen.
Omdat je uit één experiment niet veel af kunt leiden, gingen ze te rade bij wetenschappers die grootschalige onderzoeken hadden gedaan. De belangrijkste conclusie: suiker en vet zijn op zichzelf niet de oorzaak dat je zwaarder wordt, maar de combinatie is funest. IJs, donuts, chocola, cake en koekjes bevatten én vet én suiker. De combinatie zorgt dat het beloningssysteem in de hersenen overuren draait, waardoor je wilt blíjven eten en geen trek meer hebt in andere dingen. En bovendien (dit sluit natuurlijk aan bij wat Cortvriendt zegt) je lichaam herkent het niet als voedsel en geeft dus géén signaal ‘ho’. Om te stoppen met eten heb je dan wilskracht nodig. Véél wilskracht.
Wat dan wel?
Dat van die wilskracht is op zich al een veeg teken. Je spijsvertering valt in de categorie ‘ademhalen’: je lichaam kan het gewoon zelf reguleren. Tenminste: als je stopt met je lijf om de tuin te leiden met voedsel dat het niet herkent.
Wilskracht heb je dan ook alleen nodig in de supermarkt, waar je de categorie ‘vet+zoet’ en de light-producten lekker links moet laten liggen, hoe hard ze ook schreeuwen ‘koop mij koop mij!’ Als je díe spullen niet meer in huis haalt, kun je ‘gewoon normaal eten’ en regelt je lichaam zelf dat je een voor jou natuurlijk gewicht bereikt.
Er is een probleem: als je al jaren in gevecht bent met je lijf, wil je daar waarschijnlijk niet aan. Dan zit je nu tegen je computerscherm te schreeuwen: gewoon normaal eten?!? Bij mij werkt dat niet!
Dat je van (natuurlijk) vet níet dik wordt, gaat tegen je intuïtie in. Eigenlijk moet je William Cortvriendt meenemen naar de supermarkt. Dat die dan geruststellend naast het koelvak kan gaan staan, als je daar staat te aarzelen bij de volle yoghurt en de volle melk. ’Dat is gewoon melkvet hoor! Niks mis mee!’
Experiment!
Eigenlijk zit er maar een ding op: doe zelf een experiment. Doe eens gek. Ontbijt met volle yoghurt, smeer roomboter op je brood en roer een plens olijfolie door de saus. Hopla! En dan goed opletten wat er gebeurt, hè! Zou zomaar kunnen dat je dit merkt: het eten wordt lekkerder (echt!), het voedt meer (echt!) en je krijgt ècht minder behoefte om te snacken. Er kan zelfs een magisch moment komen dat je niet meer aan eten denkt. Echt!
Een nadeel: als je normaal gaat eten, hoor je straks misschien zelf ook bij die mensen die ‘gewoon maar alles kunnen eten’. Dat voelt toch, tja, minder bijzonder. Maar enfin, dan kun je je wilskracht voor ándere dingen gaan gebruiken. En dat is vast een stuk leuker dan calorieën tellen.
3 dingen waar je lijf gelukkig van wordt
1. Natuurlijk vet, bijvoorbeeld in de vorm van olijfolie, noten (behalve als je er allergisch voor bent, dat spreekt vanzelf). Met vet wordt eten lekkerder – én je leert weer voelen wanneer je genoeg gegeten hebt.
2. Rustig eten en goed kauwen. In speeksel zitten enzymen die je lichaam helpen je voeding te verteren. Zoals Gandhi adviseerde: ‘Je moet je eten drinken en je drinken eten’.
3. Meer slaap en minder stress. En lekker bewegen – niet om af te vallen, maar omdat je het leuk vindt. Dansen. Zwemmen. Apenkooien!
Meer weten?
- Lees Lichter. Waarom we steeds dikker worden en waarom meer bewegen en minder eten niet helpt van William Cortvriendt
- De documentaire ‘Sugar versus fat’ van Xand en Chris Tulleken is terug te zien op vimeo
- En een studiogesprek tussen William Cortvriendt en Astrid Postma-Smeets van het Voedingscentrum beluister je hier
Meer Happinez?
- Waarom het niet aan je wilskracht ligt als je een snaaibui niet kunt weerstaan
- Minder vlees eten? Makkie met deze tips
- Eettips voor minder angst en zorgen