In de nacht van 26 op 27 oktober 2024 is het zover: de wintertijd gaat weer in en de klok gaat een uur achteruit. Dat betekent een uur extra slaap (yes!), maar er zitten ook nadelen aan. De overgang naar de wintertijd heeft namelijk invloed op je lichaam. Zo werkt het.
Wist je dat de wintertijd eigenlijk de ‘normale’ tijd is? De zomertijd, waarbij de klok een uur vooruitgaat, werd pas in de jaren zeventig ingevoerd vanwege de oliecrisis. Het idee was dat we energie konden besparen door langer gebruik te maken van het daglicht. Nu de wintertijd weer begint, keren we terug naar de oorspronkelijke tijd. Ook al krijgen we een uur extra slaap, de aanpassing kan alsnog invloed hebben op je lichaam.
Het circadiaans ritme
Net als bij de zomertijd speelt je biologische klok – ook wel het circadiaans ritme genoemd – een belangrijke rol. Je lichaam heeft een vast ritme, dat bepaalt wanneer je slaperig wordt en wanneer je weer wakker wordt. Door de klok te verzetten, raakt dit ritme uit balans. Hoewel je een uur langer kunt slapen, kan het zijn dat je je toch vermoeid voelt, omdat je lichaam nog moet wennen aan de kortere dagen en de veranderde tijd.
Veel mensen ervaren in de dagen na de overgang naar de wintertijd een verstoord slaapritme. Dit kan leiden tot vermoeidheid, minder concentratie en zelfs een slecht humeur. Gelukkig kun je je lichaam helpen om zich snel aan te passen aan de wintertijd. Hier zijn 5 tips:
Meer inspiratie over de seizoenen?
- 6 dagen lang gratis inspiratie, cadeaus seizoensrituelen in jouw inbox
- Gratis toegang tot de besloten community
- Inspiratie over hoe je jouw energie afstemt op de seizoenen
1. Geniet van het extra uur, maar niet te lang
Hoewel het verleidelijk is om dat extra uur slaap optimaal te benutten, probeer toch je slaapritme zoveel mogelijk consistent te houden. Sta op een (voor jou) normale tijd op, zodat je lichaamsritme niet verder uit balans raakt. Hoe regelmatiger je slaapt, hoe beter je lichaam zich kan aanpassen.
2. Zoek het daglicht op
Omdat de dagen korter worden, is het belangrijk om zoveel mogelijk daglicht te vangen. Daglicht is essentieel voor het ritme van je biologische klok. Probeer ’s ochtends al naar buiten te gaan voor een wandeling of, als het al licht is, open direct de gordijnen wanneer je wakker wordt.
3. Maak je avond gezellig, maar rustig
In de donkere dagen brengen we meer tijd binnen door; maak het gezellig, maar vermijd fel licht in de avond. Dim je verlichting een paar uur voordat je naar bed gaat en vermijd schermen, zodat je lichaam de overgang naar de nacht kan maken. Te veel licht in de avond kan je biologische klok verstoren.
4. Beweeg overdag
Lichaamsbeweging is een geweldige manier om je lichaam te helpen bij de aanpassing aan de wintertijd. Zorg ervoor dat je overdag actief blijft, het liefst in de ochtend of vroege middag. In de dagen rondom het verzetten van de klok kun je beter geen intensieve trainingen doen in de avond, omdat dit je lichaam juist alerter kan maken wanneer je eigenlijk wilt ontspannen.
5. Let op je voeding
Je voedingspatroon heeft ook invloed op je slaap. Probeer zware maaltijden in de late avond te vermijden, zodat je lichaam niet te druk is met verteren als je probeert te slapen. Een lichte snack is prima, maar zorg ervoor dat je minstens twee uur voor bedtijd niets zwaars meer eet.