Het ‘stresshormoon’, wordt cortisol wel genoemd. Door cortisol kríjg je geen stress, maar kun je er beter mee omgaan. Om te overleven in spannende of veeleisende situaties. Dit veelzijdige hormoon maakt je alert op de momenten waarop dat het hardst nodig is.
Elke ochtend, als de zon opkomt, misschien uren voor je wakker bent, is je lichaam al bezig met ontwaken. De eerste aanzet daarvoor is een stootje cortisol, dat wordt gemaakt door de bijnieren. Het signaal daarvoor komt van je biologische klok. Dat cortisolpiekje zorgt ervoor dat je hart iets sneller gaat slaan, dat je bloeddruk stijgt en dat je ledematen worden voorzien van extra bloed.
Cortisol hoort bij een toestand van wakker zijn. Daarom is het zo lastig om in slaap te vallen als je onder hoogspanning staat; je lijf staat dan bol van de cortisol.
Waarom stress soms handig is
Vanaf de oertijd hebben we ons staande moeten houden in enge situaties. Angst hoort bij de natuur en kan een krachtige drijfveer zijn, die je soms maar beter kunt omarmen. Zo geeft de angst om een deadline te missen je de kracht om nachten door te werken. Cortisol geeft je dan de energie die je nodig hebt om wakker te blijven, zelfs als je hartstikke moe bent.
Online training Sacred Sexuality
-
Ervaar meer levendigheid, intimiteit en sensualiteit
-
Kom in verbinding met je vrouwelijke energie
Cortisol helpt je overleven, Het enige wat telt is het hier en nu. Door die focus op het moment wordt je tijdsbeleving anders. Je bent alleen maar bezig met wat nú belangrijk is. Dat geeft je het gevoel dat je niet ver vooruit kunt plannen. In die ‘snelkookpan’ kun je enorm veel voor elkaar krijgen. Dingen die je niet voor mogelijk had gehouden. Een drukke baan vervullen, een leuke ouder zijn en tegelijkertijd verhuizen, bijvoorbeeld.
Zo maak je optimaal gebruik van cortisol
Maar als je jaren achter elkaar de hijgende adem van een veeleisende baas in je nek voelt en tussendoor geen tijd hebt om te herstellen, wordt er te veel spierweefsel afgebroken. Dan verlies je kracht. Je kunt dus alleen optimaal gebruikmaken van de kracht van cortisol als je ook de tijd neemt om te ontspannen en te herstellen.
Waarom je altijd ziek wordt in het weekend
Is het niet wonderlijk dat een griepje of verkoudheid altijd begint in het weekend, of net na een examen? Op je laatste krachten heb je nog net kunnen doen wat moest. En dan, als je eindelijk ontspant, is het op. Dat is geen toeval, maar het toverwerk van cortisol. Wanneer je veel stress hebt, zorgt cortisol ervoor dat je immuunsysteem wordt onderdrukt. Je lichaam steekt nu even geen energie in ingewikkelde afweerreacties zoals een snotneus.
Maar je moet ook ontstressen
Heb je heftige of langdurige stress gehad, dan kun je merken dat je lichaam daarna behoefte heeft aan herstel. Je bent al die tijd overeind gehouden, maar nu zijn de voorraden glucose uitgeput en is het tijd om ze weer aan te vullen.
Een paar keer diep ademhalen, een tijdje mediteren, een yogales doen of een eindje wandelen in het park: het helpt allemaal om je lichaam tot rust te laten komen. En wanneer de stress wegvalt, daalt onmiddellijk de hoeveelheid cortisol in je bloed. Dan dalen ook je bloeddruk en hartslag weer. Je hoofd wordt leeg.
Deze mini-meditatie helpt bij stress
Dit is een van de kortste, simpelste meditaties ooit: De 16 seconden-techniek van meditatiemeester davidji.
Je ademt in door je neus, terwijl je in gedachten kalm tot vier telt.
Dan houd je je adem vier seconden vast.
Daarna adem je rustig uit, ook nu tel je tot vier.
Vervolgens adem je opnieuw vier seconden niet. Dat is het.
Je kunt het herhalen als je meer tijd hebt, maar ook na één rondje gebeurt er al veel. Het remt stresshormonen, geeft lichaam en geest een seintje om te ontspannen, en de extra zuurstof maakt je hoofd helder.
Beeld: fotografie door Jeroen van der Spek, styling door Cyn Ferdinandus