De documentaire The Long Season voegt betekenis toe aan de Kerstgedachte van ‘hoop op een betere wereld’.
In de serene periode tussen Kerst en Oudjaar, de tijd waarin de vaart uit het voortsnellende wereldritme wordt gehaald en veel ruimte wordt geboden aan de nodige bespiegelingen, biedt de uitbreng van deze pakkende, zeer humane documentaire daar voldoende gelegenheid toe.
Voor een groot deel van de Syrische vluchtelingen is Libanon hun ‘stal’, het toevluchtsoord waarin zij in een tentenkamp niet alleen willen overleven, maar vooral hun dagelijkse leven, de anker van het bestaan, willen voortzetten. Gelegen naast het grote buurland Syrië biedt Libanon (6 miljoen inwoners) momenteel onderdak aan 1,2 miljoen Syriërs. Zij verblijven in tentenkampen van niet meer dan honderd mensen in de Bekavallei tussen Damascus en Beiroet. De kleinschaligheid van de kampen en het feit dat het mogelijk is om terug te reizen naar het thuisland zorgen voor rust, want zo voelt men zich niet afgesneden van de eigen wortels.
Een zelfgetimmerde flipperkast
The Long Season focust op één tentenkamp. Vanuit de verte ogend als een onregelmatige lappendeken van tentendoeken, bij het betreden ervan waan je je in een strak georganiseerde samenleving waarin iedereen zijn plaats kent. De vrouwen zijn druk bezig met de dagelijkse kost en het huishouden, de mannen om die kost te verdienen, vooral buiten het kamp; de kinderen gaan naar school en na afloop spelen zij buiten. In het kamp zoemt de camera in op een paar gezinnen en de plaatselijke school. Het levert intieme beelden op van de bezigheden en emoties van de bewoners: we zijn onder meer getuige van een ruzie om erkenning tussen twee vrouwen van dezelfde man waarbij het er heftig aan toe gaat; we twijfelen met schooljuf Maria mee betreffende de keus om haar eigen weg te volgen, of te gehoorzamen aan de wens van haar vader om thuis in Raqqa te trouwen. En we delen de vreugde van de kinderen wanneer leraar Hamoud provisorisch een flipperkast in elkaar weet te timmeren. Het leven in volle bloei, zou je zeggen, waarbij de oorlog als ruis op de achtergrond fungeert, maar wel zorgt voor de innerlijke tweestrijd van terugkeren of blijven.
Met een zelfbedachte, kleine camera
Het knappe van filmstijl is, dat hij er overal bij kan zijn, maar toch onzichtbaar oogt. Dit komt door de werkwijze van de veelvuldig bekroonde Nederlandse filmmaker Leonard Retel Helmich, die met zijn zelfbedachte kleine camera in Single Shot Cinema-stijl zich vloeiend en intuïtief rond de mensen beweegt, enkel observerend. Door anderhalf jaar tussen de families te leven, heeft hij duidelijk een vertrouwensband gecreëerd, aangezien de meeste beelden in de huiselijke sfeer zijn geschoten. Met The Long Season toont Helmrich dat de mens in staat is, om zich zelfs aan schijnbaar hopeloze omstandigheden te kunnen aanpassen, en er zelfs om kan lachen en ondanks alles kan genieten van het leven.
Filmmaker Leonard Retel Helmich is bekend om zijn met prijzen overladen Indonesië drieluik Stand van de zon (2001), Stand van de maan (2004) en Stand van de sterren (2010). Begin dit jaar is hij zélf in een schielijk onmogelijke situatie geraakt door een hartstilstand. Vandaaruit is hij in coma geraakt, maar gelukkig is hij kort geleden bij bewustzijn gekomen en is hij nu bezig met zijn herstel.
The Long Season is vanaf 28 december in de filmtheaters te zien.
