Journalist Dominique Haijtema doet aan yoga, probeert positief te denken, las honderden zelfhulpboeken en interviewde talloze goeroes. Maar het mocht allemaal niet baten toen ze de diagnose epilepsie kreeg. Ze schreef er een boek over, gebaseerd op haar blogs voor Happinez.
De diagnose epilepsie maakte een abrupt einde aan mijn leven als controlefreak in een land van to-do-lijsten. De ziekte was niet onder de indruk van mijn loopbaan, prestaties of wilskracht. Het leven was niet langer maakbaar. Met al mijn jarenlange kennis en ervaring als psycholoog en journalist was ik onvoorbereid op de storm.
Ik heb een aandoening waar je geen controle over hebt en die je alleen met zware medicatie kunt onderdrukken. Ik moest daardoor datgene leren waar ik van nature slecht in ben: om hulp vragen of afscheid nemen omdat ik bijvoorbeeld niet meer mocht autorijden of surfen.
Ik kon voor mijn gevoel geen kant op. Voelde me een vreemde in mijn lichaam en leven. Mijn brein haperde. Ik herkende me steeds minder in social media, reclame of tijdschriften. Na een rondje zelfhulpboeken had ik het gevoel alsof ik naar de McDonalds was geweest. Het was junkfood voor de geest. Het voedde niet.
Toen Happinez mij de kans gaf om een blog over mijn worsteling te schrijven voelde het als een coming-out: een prutser in een wereld waar we vooral onze successen delen. Ik vond het doodeng, maar besloot mijn angst recht in de ogen te kijken.
Toen werd het steeds lichter. Ik kreeg ontroerende reacties, een boekcontract en zelfs een nieuw huis door de blog. Open, eerlijk en vooral nederig zijn bleek het beste medicijn.
We zijn ergens gek bezig: we willen gezien worden, maar laten ons niet zien. We willen gehoord worden, maar spreken ons niet uit. Het lijkt alsof we met een paraplu lopen terwijl het niet regent. En als het regent blijkt het een paraplu van niets te zijn en word je alsnog nat.
Het was een harde les: het leven is niet rechtvaardig, altijd makkelijk of leuk. En waar hebben we nou werkelijk controle over? We kunnen de tijd niet stoppen of het weer bepalen. De liefde houdt zich ook niet aan onze spelregels. Geen succesrecept ter wereld gaat ons beschermen tegen verdriet en verlies. Hoe hard we ook ons best doen. En iedereen doet zijn best.
Onze emotionele gezondheid is volgens mij net als fysieke gezondheid gebaat bij het eten van groenten, oftewel het kunnen accepteren van de kale feiten. Het lichaam is géén geoliede machine of een harmonieus geheel waar alles perfect samenwerkt als je de juiste exotische zaden eet of voldoende mediteert.
Leren aanvaarden dat ik veel zaken niet bepaal en nergens recht op heb was voor mij moeilijk te verteren. Het is letterlijk ‘raw food for the mind’. Ik moest er langer op kauwen en het smaakte niet best.
Ik heb niet het licht gezien, ben ook geen beter mens geworden. Maar wat ik wel heb geleerd is om minder hard voor mezelf en anderen te zijn. Om hopelijk nooit meer tegen iemand met tegenslag zeggen dat het wel meevalt. Dat anderen er slechter aan toe zijn. Er is geen hiërarchie van pijn.
Ik kan nu beter om hulp vragen of toegeven dat ik iets niet kan. Dat is ongemakkelijk en onbekend terrein. Ik verdwaal nog regelmatig, maar ik ben niet langer alleen. Ik bepaal mijn ziekte inderdaad niet, maar ik laat hem niet langer niet mijn leven bepalen.
Meer lezen?
- ‘Nooit meer een zelfhulpboek. Raw food for the mind’ verschijnt deze week bij uitgeverij Volt.