Voelt het alsof je nooit meer helemaal overeind zult komen? Weet dan het oké is om even te blijven liggen. Je staat heus wel weer een keer op. Alleen nu nog even niet.
Lieve gestruikelde,
Er is iets in je leven gebeurd waardoor je alles ineen zag storten of misschien gebeurde er niet eens iets heel ergs, maar wist je ineens niets meer zeker. Misschien verloor je je baan, liet je geliefde je in de steek, overleed er een dierbare, was de zin in dingen ineens verdwenen of speelde oude pijn zo op dat je het niet langer kon wegduwen en eronder bedolven werd. Je bent gestruikeld. Je ligt op de grond. En het voelt alsof je nooit meer helemaal overeind zult komen.
Veel mensen worden ongemakkelijk van iemand die zich in een crisis bevindt, dat heb je misschien al gemerkt. Ze wenden in een reflex hun hoofd af omdat ze niet geconfronteerd willen worden met pijn. Of ze willen je eigenhandig overeind trekken met montere adviezen omdat ze vinden dat het nu wel lang genoeg heeft geduurd. Terwijl je misschien niets anders zou willen dan dat ze even naast je gaan zitten, bij jou op de grond. Dat ze hun arm om je heen slaan en dan weer weggaan.
Toen ik in mijn eigen crisis zat (een jaar of twee geleden nadat de vader van mijn kinderen bij me weg ging), werd ik geprezen op dagen dat ik hoopvolle dingen zei. Dan was ik ‘een sterke vrouw’. Op dagen dat ik het niet zag zitten, was het ‘kop op’ en ‘het is tijd om door te gaan’. Terwijl: ik voelde me tijdens de slechte dagen helemaal niet zwakker, maar juist alsof ik de kracht had gevonden om de ergste pijn aan te gaan. Verdriet toelaten is misschien wel de belangrijkste vorm van sterk zijn. ‘If you desire healing, let youself fall ill, let yourself fall ill,’ zei de dichter Rumi al.
Dit wil ik je zo graag zeggen: het is niet schaamtevol, zwak of sneu om even te blijven liggen nadat je bent gevallen. Je staat heus wel weer een keer op. Alleen nu nog even niet.
Je hoeft niet zo snel mogelijk op te krabbelen en je positieve verhaal klaar te hebben, lieve gestruikelde. Je hoeft je niet krachtiger en optimistischer voor te doen dan je je voelt. Dat houdt je af van werkelijke verwerking. Bovendien houd je daarmee de ‘hashtag happy’-illusie in stand en blijft iedereen denken dat hij zwakker is dan een ander.
Weet dat wat je nu ook ervaart tijdelijk is, zoals alles tijdelijk is. Weet dat je geen slachtoffer bent van het leven, maar een deelnemer aan het leven omdat het bitter er net zo goed bij hoort als het zoet. Je bent niet alleen. Er is niets mis met jou. Voel geen schaamte, zelfverwijt of haast bij het doorwerken van je proces.
Wees niet verder, niet beter, niet gelukkiger, niet optimistischer, niet meer in control dan je bent. De ontspanning die daarmee gepaard gaat is groot. Alle krampachtigheid en onechtheid ten opzichte van jezelf en anderen verdwijnt. Je schouders zakken. Je bent dan wel een hoopje ellende, maar je veroordeelt jezelf er niet meer om. En ondertussen stap je ongemerkt en rustig door zonder dat je betreurt dat je nog niet helemaal overeind bent gekomen. Totdat je dat op een dag, tot je eigen verrassing, wel bent.
Met liefde en eerbied voor jouw proces,
Susan
