Dat je iets wilt, betekent helaas niet altijd dat het je ook lukt. Minimaliseren, gezond eten, meer bewegen, dagelijks mediteren: wat voor de een appeltje-eitje schijnt te zijn, lijkt voor de ander een onmogelijke opgave. Heb jij iets wat je heel graag zou willen doen, maar wat je steeds niet doet? Misschien heb je dan last van ‘defensief falen’.
Cognitief psycholoog Amanda Crowell bedoelt hiermee dat je iets weliswaar heel graag wilt en er voortdurend aan denkt, maar het desondanks niet doet. Of na een halfslachtige poging tot beginnen al opgeeft. Ze bedacht de term nadat ze drie jaar onderzoek deed om te ontdekken waarom het haar, alle goede voornemens ten spijt, maar niet lukte om te gaan sporten en fit te worden. Volgens Crowell zijn er drie mentale blokkades die ervoor zorgen dat je vast blijft zitten in defensief falen. Het goede nieuws: je kunt die blokkades omzeilen.
Blokkade 1: ‘Ik denk gewoon niet dat ik het kan’
De eerste keer dat Crowell eindelijk de stoute schoenen aantrok om te gaan hardlopen, was geen succes. Ze droeg een wijde broek waar ze haar telefoon – nodig voor de app die haar naar haar eerste 5 kilometer moest helpen – niet in kwijt kon. ‘Ik rende terwijl ik met de ene hand mijn broek omhoog hield en met in de andere hand een telefoon’, vertelt ze. Niet echt een lekker begin, en voor velen reden genoeg om er meteen maar het bijltje bij neer te gooien. Hoe graag je iets ook wilt, als het meteen al fout gaat versterkt dat alleen maar het gevoel dat je iets niet kan. Dat je er niet voor gemaakt bent en er simpelweg geen talent voor hebt. Crowell: ‘Als je gelooft dat talent en aanleg de basis voor succes zijn, heeft een beginnersfout veel impact; je ziet het als bewijs dat je het niet in je hebt’.
Zo pak je de blokkade aan:
Zie elke hobbel op de weg als een kans om te groeien. Probeer hiervoor een growth mindset te ontwikkelen. Die mindset gaat er vanuit dat je kwaliteiten kunt ontwikkelen door eraan te werken. Met een mindset die gericht is op groei geef je niet op bij de minste of geringste tegenslag, maar zie je een uitdaging juist als een kans om je te ontwikkelen, omdat je gelooft dat je er beter van wordt. Die instelling maakt mislukkingen minder belangrijk; je ziet ze niet langer als bewijs dat je er niet eens aan had moeten beginnen, maar leert ervan. Als je niet talent maar moeite als basis voor succes ziet, kun je je de volgende keer dat iets niet lukt bedenken dat je in elk geval weer een stap dichter bij je doel bent.
Blokkade 2: ‘Mensen zoals ik zijn hier niet goed in’
Vanaf het moment dat je geboren wordt tot aan vandaag heb je een identiteit ontwikkeld. Deze identiteit, het beeld dat je hebt van jezelf, is behoorlijk stevig verankerd. Je identiteit helpt je om jouw plaats in de wereld te bepalen. Tegelijkertijd kan je zelfbeeld je ook flink tegenwerken, als het je weerhoudt om nieuwe dingen te proberen. Crowells identiteit maakte het bijvoorbeeld moeilijk voor haar om zichzelf te promoten als coach. De berekenende kant van marketing paste voor haar gevoel niet bij haar werk, waarbij ze vooral vanuit haar hart werkte en mensen wilden helpen.
Zo pak je de blokkade aan:
Kijk de kunst af. Vind mensen die iets doen wat jij graag wilt doen. Crowell overkwam deze blokkade toen ze iemand vond die net als zij vanuit haar hart werkte, maar die zichzelf tegelijkertijd heel succesvol – en op een positieve, authentieke manier – in de markt zette. Hoe meer je dat wat je wilt in lijn kunt brengen met je identiteit en zelfbeeld, hoe makkelijker het is om de eerste (of tweede, of derde…) stap te nemen op weg naar jouw doel.
Blokkade 3: ‘Ik vind dat ik het moet doen, maar ik wil het niet echt’
Als je iets stiekem niet wilt doen, maar vindt dat je het zou móeten willen, dan vind je het belangrijk om de verkeerde reden. Volgens Crowell is een reden om iets te willen ofwel intrinsiek (omdat je het echt zelf wilt) of extrinsiek (omdat al je vriendinnen het doen, je je ouders trots wilt maken of hunkert naar bewondering). Als je intrinsiek gemotiveerd bent, is de kans op het behalen van je doel veel groter dan wanneer je iets om extrinsieke redenen wilt.
Zo pak je de blokkade aan:
Beschouw je intrinsieke reden als je persoonlijke energiebron. Die bron is er altijd, en je gaat ‘m nodig hebben ook. Crowell: ‘Als hetgeen dat je wilt je veel werk kost, zul je af en toe in een opwelling willen stoppen. Het is je intrinsieke motivatie die je dan gefocust houdt op de stappen die je moet nemen’. Heb je alleen extrinsieke redenen? Dan is je doel misschien niet de moeite waard om er überhaupt tijd en energie aan te besteden. Maar als je in je hart voelt dat je iets écht wilt, schrijf dan op een papiertje wat je er op de lange termijn mee wilt bereiken. Wat is je droom? Waar verlang je naar? Schrijf het op een papiertje en stop dat in je portemonnee. Haal het tevoorschijn zodra je voelt dat je er de brui aan wilt geven, lees het en krijg er nieuw energie van – energie om door te zetten.
Meer lezen over het opheffen van blokkades?
Zo kom je dichter bij je gevoel.