‘Piekeren is de verkeerde kant op fantaseren’, zegt Loesje. Dat lijkt een waarheid als een koe, maar vaak zijn we wel erg bedreven in ons zorgen maken. Hoe stop je daarmee? Drie oefeningen om te ontpiekeren en je denken zo licht als een veertje te maken.
Piekeren gaat ons vaak heel goed af, met als favoriete onderwerp doorgaans een van de drie G’s: Geliefden, Geluk en Geld. Je hebt er alleen zo weinig aan, want los je met al dat denkwerk werkelijk iets op? Zorgeloos leven, dat klinkt geweldig.
Maar hoe doe je dat, je denken lichter maken? Jezelf verbieden verder te piekeren of krampachtig proberen aan andere dingen te denken, blijkt lastig. Hoe meer je jezelf verbiedt te piekeren, hoe meer je het gaat doen.
Dit is de sleutel tot verandering
Wanneer je tobt, stel je je allerlei narigheid voor die nog niet is gebeurd – wat betekent dat piekeren samenhangt met verbeeldingskracht. Dezelfde verbeeldingskracht die je ook mooie dagdromen oplevert, slimme oplossingen en uitbundige toekomstplannen.
Daarin ligt de sleutel tot verandering. De volgende drie oefeningen helpen om gepieker te vervangen door rust en helderheid.
Oefening 1: Verder denken of niet?
Deze oefening maakt duidelijk of het zin heeft om verder te denken over iets wat je bezighoudt. Beschrijf eerst het probleem waarover je nadenkt zo precies mogelijk. Leg je tekst dan naast het schema hieronder, en je kunt bepalen of je een probleem aan het oplossen bent of alleen maar aan het piekeren bent.
5 signalen dat je een probleem aan het oplossen bent
1. Het gaat om een concrete situatie met het zwaartepunt in het nu (kenmerken, feiten en cijfers).
2. Er zijn op dit moment aanwijsbare stappen naar een oplossing
3. Vooruitdenken leidt tot actie
4. Bij het nadenken krijg je nieuwe of andere gedachten
5. Als je over al je opties hebt nagedacht, is het probleem dichter bij een oplossing gekomen
Als blijkt dat je een probleem aan het oplossen bent, kun je opschrijven hoe je in kleine stapjes aan de oplossing gaat werken. Dit kan al heel wat ruimte scheppen in je hoofd.
5 kenmerken van piekeren:
1. Het is een vaag probleem, met het zwaartepunt in de toekomst (geen kenmerken, feiten en cijfers)
2. Er zijn op dit moment geen stappen naar een oplossing
3. Vooruitdenken leidt tot tobberij en spanning
4. Bij het nadenken keren steeds ongeveer dezelfde gedachten terug
5. Als je over al je opties hebt nagedacht, is een oplossing niet dichterbij gekomen
Blijkt uit het schema dat je toch echt aan het piekeren bent? Dan helpen de andere oefeningen je met ontpiekeren.
Oefening 2: Rust vanuit je hart
Het Amerikaanse Heart Math Institute ontdekte dat ons hart kan helpen om een overbelast hoofd te kalmeren. Spanning en tobberij leiden tot chaos in hoofd en hart, maar omgekeerd kan je hart sterke signalen van ontspanning naar je hoofd sturen. Dat geeft niet alleen een gevoel van kalmte, het vergroot ook je probleemoplossend vermogen.
De snelle-coherentietechniek
Stap 1: hartfocus
Richt je aandacht op je hartstreek, in het midden van je borst.
Stap 2: hartademhaling
Blijf met je volle aandacht bij je hart. Terwijl je rustig ademt, beeld je je in dat je ademstroom je hartstreek in en uit vloeit.
Stap 3: je hart ervaren
(Her)beleef een positief gevoel. Dit kan een gevoel van liefde zijn voor een persoon, maar ook waardering en dankbaarheid voor de goede dingen in je leven.
Hoe meer je dit oefent, hoe makkelijker het wordt om het positieve gevoel op te roepen en echt te beleven.
Oefening 3: De kracht van je verbeelding
Wanneer we ons zorgen maken, gebruiken we onze verbeelding. Diezelfde verbeelding kan je ook helpen ontpiekeren. Piekeren over toekomstige narigheid bezorgt je hersenen dezelfde stress als echt gevaar. Op dezelfde manier ontstrest je geest als je fijne dingen beleeft óf er alleen al aan denkt.
Een plaats van geborgenheid
Misschien kun je je een situatie herinneren waarin je je heerlijk zorgeloos voelde, of herinner je je een plek waar je helemaal geborgen was. Anders kun je je zo’n plek of situatie verbeelden. Hoe zijn de geuren, hoe voelt het, welke kleuren en vormen zie je, wie is erbij?
Elke keer dat je dit oefent, veranderen je denkpatronen verder. De ‘piekersporen’ maken plaats voor nieuwe, positieve sporen in je geest. Zo is je plek van geborgenheid steeds gemakkelijker op te roepen.
Je meest capabele zelf
Welke eigenschap zou je het meeste helpen te ontpiekeren? Welke vorm van jou is vol vertrouwen en kan alles aan? Sommige mensen roepen bij deze oefening graag een herinnering op aan zichzelf op een moment dat alles van een leien dakje ging. Je kunt je ideale zelf ook verbeelden: ervaren, wijs, helemaal in evenwicht. Het zelfvertrouwen dat je via je verbeelding ervaart, zul je ook steeds meer in de realiteit kunnen meenemen.
Meer Happinez?
- Omgaan met verlies: zo bied je troost
- Waarom een ommetje maken zo fijn is
- Ben jij emotioneel afhankelijk? Zo stop je ermee
