Ben jij een romanticus, een bemiddelaar of een perfectionist? Volgens de leer van het enneagram bestaan er negen verschillende persoonlijkheidstypes. De een leeft vanuit het hart, een ander vanuit het hoofd of het instinct.
Je kunt het enneagram voor je zien als een negenpuntige ster in een cirkel. Op elk punt van de ster staat een persoonlijkheidstype, die dus allemaal op een bepaalde manier met elkaar verbonden zijn (het ene type staat dichter bij je dan het andere). Waar het enneagram precies vandaan komt is niet helemaal duidelijk. Er wordt gezegd dat delen van de enneagramleer al heel oud zijn en voortkomen uit het christendom, het boeddhisme en de kaballaleer.
De negen persoonlijkheidstypes in het enneagram, een cirkel met daarin een negenpuntige ster, staan ieder op een andere manier in het leven. Ze hebben een ander wereldbeeld en reageren verschillend op situaties. De een laat zich meer leiden door zijn hart, de ander door zijn hoofd of ‘buikgevoel’ (instinct).
Hart, hoofd en buik
In haar boek ‘Het enneagram praktisch toepassen’ legt Gabriele Labudde uit hoe dat er in de praktijk uitziet. Een harttype vertrouwt vooral op zijn relatie met anderen en heeft veel behoefte aan aandacht en erkenning. Hij heeft vaak, diep van binnen, het gevoel dat hij niet de moeite waard is om van te houden. Een hoofdtype gebruikt zo veel mogelijk zijn verstand. Wat hem dwarszit is vaak het gevoel onbekwaam te zijn. Het buiktype is erg autonoom en handelt intuïtief. Het is een zelfverzekerd iemand, maar zijn worsteling zit hem er vaak in dat hij denkt niet belangrijk te zijn.
De negen persoonlijkheden
Over de negen persoonlijkheidstypes valt heel veel te zeggen – en ook over de types waar ze zich toe aangetrokken voelen. Razend interessant als je op zoek bent naar een nieuwe liefde, of als je nieuwsgierig bent wat het enneagram zegt over je huidige partner. Dit zijn de negen types, ingedeeld op categorie (hart, buik en hoofd): vandaar dat we beginnen met nummer 2 (nummer 1 vind je onderaan).
Harttypes
2 Helper
Als helper leef je snel met anderen mee. Je bent iemand met een warme uitstraling, die veel intieme vriendschappen onderhoudt. Anderen helpen vind je fijn, maar daarvoor wil je wel gewaardeerd worden. Gebeurt dat niet, dan voel je je gepasseerd en gekwetst – je voelt je afhankelijk van wat anderen van je vinden.
3 Winnaar
Je bent een harde werker, voor wie status en succes erg belangrijk zijn. Je bent weliswaar een harttype, maar je carrière – of prestaties in bredere zin – zijn voor jou belangrijker dan je gevoelens.
4 Romanticus
Uiteraard is de romanticus een harttype. Volgens Gabrielle Labudde wordt de romanticus ook wel het meest diepzinnige type van het enneagram genoemd. Ze ziet het bijzondere in zichzelf, maar ook in anderen. De romanticus is een uitbundig type, dat houdt van originaliteit en extravagantie.
Hoofdtypes
5 Waarnemer
De waarnemer wil zo objectief mogelijk naar de wereld om hem heen kijken. Hij is geneigd om afstand te houden tot anderen, en van een afstandje te observeren. Waarnemers zijn niet de meest uitbundige types: ze zijn eerder introvert en erg onafhankelijk.
6 Loyalist
Op de loyalist kun je bouwen. Ben je met hem bevriend, dan weet je zeker dat hij er voor je is. Hij houdt van zekerheid en mijdt risico’s dus zoveel mogelijk.
7 Levensgenieter
Ook met de levensgenieter is het fijn om bevriend te zijn, maar om een andere reden. Met hem heb je gegarandeerd pret. Hij is iemand die het glas halfvol ziet, een flierefluiter met wie je goed feest kunt vieren. Voor een diepgaand gesprek kun je beter iemand anders opzoeken: dat gaat ie liever uit de weg.
Buiktypes
8 Baas
Je hoeft geen leidinggevende te zijn om je te herkennen in het type baas. De baas is een zelfverzekerd type, voor wie gerechtigheid belangrijk is. Hij neemt het graag op voor anderen en durft zich uit te spreken als hij ergens niet achter staat – ook als anderen zich stilhouden. De baas kan een beetje intimiderend overkomen, maar als je hem beter leert kennen zie je z’n zachte kant.
9 Bemiddelaar
Heb je een hekel aan ruzie en gedoe, en ben je geneigd je aan te passen aan de wensen van anderen? Dan ben je vast een bemiddelaar. Jouw mening is minder belangrijk voor je dan die van anderen, je bent de bescheidenheid zelve – maar daardoor laat je anderen soms wat teveel ruimte innemen.
1 Perfectionist
Kritiek en commentaar? Als perfectionist geef je dat vrij gemakkelijk, en nee, dat wordt je niet altijd in dank afgenomen. Maar ja, je weet nu eenmaal heel goed hoe het zit – beter dan de anderen. En je legt de lat niet alleen hoog voor hen, maar ook voor jezelf. Orde is belangrijk voor je, je leeft volgens heldere principes en regels.
Meer weten over het enneagram?
In ‘Het enneagram praktisch toepassen’ van Gabriele Labudde (uitgeverij Deltas, 2019) worden de eigenschappen (talenten, behoeften) van alle negen types op een rijtje gezet. Wil je een snelle indruk van jouw persoonlijkheidstype, probeer dan deze test.
Meer lezen over persoonlijkheidstypes?
Ontdek de 4 gedragstypes van Gretchen Rubin.
