Voor iedereen die denkt dat hij verslaafd is, is er goed nieuws: verslaving bestaat niet, het is slechts een ontspanningstruc van je brein. Volgens Marnix Pauwels dan. In zijn nieuwste boek ‘AHA!’ legt hij dit uit en vertelt hij hoe je met behulp van drie stappen van hardnekkige, vervelende gewoontes afkomt. Want voor veranderen en opnieuw beginnen is het nooit te laat.
Over lichter leven, het volgen van je innerlijke kompas en verstand versus gevoel stelden we Marnix een paar vragen.
Geloof je dat ieder mens zijn gedrag kan veranderen, als hij of zij dat wil?
Als we geboren worden is ieder van ons ‘heel’, zonder de druk van buitenaf. We kennen geen schaamte en voelen ons vrij. Pas later worden we beïnvloed door de druk die we voelen van de maatschappij en de mensen om ons heen en door de dingen die we meemaken. Maar ik geloof dat in ieder van ons altijd dat ‘hele mens’ blijft schuilen, en dat we daar altijd weer naar terug kunnen keren – als we dat willen. Je hoeft je alleen maar te herinneren wie je werkelijk bent.
Hoe kom je weer in contact met je echte, onbeschadigde zelf?
We hebben het idee dat dat heel moeilijk is. We zoeken zo hard en krampachtig dat we niet meer zien wat er vlak onder onze neus staat: namelijk wijzelf, wie we daadwerkelijk zijn, zonder alle maskers en lagen die ons beschermen tegen de buitenwereld. Om weer in contact te komen met wie je ten diepste bent, helpt het om vaker op je intuïtie af te gaan. Dat is de stem die altijd zachtjes, zonder aan te dringen in je oor fluistert welke kant je het beste op kunt gaan – in tegenstelling tot het harde roepen van je brein, dat in je oor tettert om juist de tegengestelde richting te kiezen. Het is de kunst om te leren luisteren naar die zachte fluistering, want die vertelt je vaak wat goed voor je is op de langere termijn.
Je zegt dat verslaving niet bestaat. Hoe kom je daarbij?
Een verslaving ontstaat als je lijf leert vertrouwen op het effect van een bepaald middel of zekere handeling. Je brein heeft in die verslaving iets gevonden dat je lichaam helpt om te ontspannen – dat dat op langere termijn nadelige gevolgen voor je heeft, daar houdt je brein geen rekening mee. Het is een magisch spel van spanning, maar als je je dat realiseert, dan valt het idee weg dat het jouw schuld is. Dat je je verslaving niet bent, maar dat het gewoon een nare, hardnekkige gewoonte is die als een ontspanningstruc is opgeslagen in je hersenen.
Hoe leer je om meer vanuit je intuïtie en innerlijke kompas te leven?
Wees je bewust van het feit dat denken je af kan leiden en dat je emoties een soort waarschuwingssysteem van je ziel zijn. Je kunt je gedachten niet zien als een stuk karton met een tekst erop, omdat je er altijd dingen bij voelt. Maar als je je gedachten niet altijd zo serieus neemt, wordt het makkelijker om ze los te laten. Toch blijft het vaak eng om naar een keuze van je hart te luisteren, omdat het vaak niet de ‘verstandige’ keuze is. Maar hoe vaker je naar je hart luistert en hoe dichter je bij jezelf blijft, hoe makkelijker deze keuzes je af zullen gaan. Zo leer je ontspannen het leven omarmen, en weet je vaak al wat je moet doen voor je je keuze hebt gemaakt.
Kun je leren om veerkrachtiger in het leven te staan, accepteren dat je geen controle hebt en te genieten van het moment?
Een bepaald gedeelte van doorzettingsvermogen is aangeboren, maar er is ook een deel waar je zelf heel veel invloed op hebt. We hebben allemaal bepaalde ideeën over onszelf die we zien als absolute waarheid – maar vaak kloppen die beelden helemaal niet. Als er dan iets gebeurt dat de grond onder onze voeten vandaan trekt waardoor we met lege handen komt te staan, beseffen we dat de controle die we dachten te hebben helemaal niet bestaat en kunnen we het beeld dat we van onszelf hadden weer opnieuw gaan samenstellen. Want als je niets meer te verliezen hebt, kun je opeens weer opnieuw beginnen. En als je weet dat je je gedachten over jezelf en wat je doet kunt veranderen, zal je merken dat dat voor extra veerkracht zorgt: je bent namelijk sterker dan je dacht.
