Wie onaangepast is, durft af te wijken van wat gangbaar is als het gangbare niet bij haar past. Er niet bij horen kan pijn doen, maar levert ook zoveel moois op (voor jezelf én voor de wereld).
Eén van de mooiste dingen aan jonge kinderen zijn is de vanzelfsprekende onaangepastheid waarin ze leven. Kinderen zijn gewoon zichzelf. Met gekke buien en onverklaarbare woede-uitbarstingen, maar ook met bakken vol levensvreugde en plezier. Op school leren we kinderen in het gareel te lopen, geen lastige vragen te stellen en netjes op de beurt te wachten. Zo merken ze al snel dat het leven een stuk makkelijker is als ze ‘leuk meedoen’.
Rare snuiters
Ook in het volwassen leven wordt van mensen verwacht dat ze ‘leuk meedoen’. Rare snuiters die buiten de gebaande paden lopen of kiezen voor een eigenzinnige leefstijl worden doorgaans met argusogen bekeken. Voor veel mensen is aanpassen daardoor een soort tweede natuur geworden, een overlevingsmechanisme. Mensen zijn dan ook sociale wezens. Binnen een gemeenschap is het veilig, is er eten en wordt er voor ons gezorgd. Onderdeel zijn van een groep biedt dan ook zekerheid. Ons hele leven wordt ons geleerd dat ‘erbij horen’ iets oplevert. Terwijl juist onaangepastheid zoveel mooie dingen oplevert.
Want zijn het niet juist de onaangepasten die grenzen verleggen en (Nobel)prijzen winnen. De mooiste muziekstukken, belangrijkste wetenschappelijke ontdekkingen, grootste sportprestaties en wereldberoemde kunstwerken staan op naam van rebellen. Buitenbeentjes die weigerden mee te lopen in de wandeltocht van de status quo, maar precies de andere kant op renden.
Het zit in kleine dingen
Onaangepastheid zit ‘m in de kleine dingen. Het is niet dat het altijd een grootse prestatie achter je naam moet staan, om die rebelse authenticiteit te bewijzen. Onaangepast is ook de stoere vrouw die haar drukke baan opzegt en besluit haar leven om te gooien. Het is de activist die onvermoeibaar strijdt tegen wat hij of zij onrechtvaardig vindt. De moeder die besluit andere verplichtingen aan de kant te gooien als haar kinderen haar nodig hebben. De acteur die schaamteloos een act op het podium neerzet. De bibliothecaris die je alles kan vertellen over boeken, maar niet zoveel opheeft met praatjes over koetjes en kalfjes. Het meisje dat gewoon die broek aantrekt die iedereen verafschuwt, puur omdat zij ‘m mooi vindt. De vrouw die het kind in zichzelf niet onderdrukt en onbesuisd vrolijk kan zijn.
Al deze mensen hebben iets gemeen. Namelijk dat ze kiezen voor wat voor hen goed voelt en zich niet afvragen: kan dit wel? Wat zullen anderen hiervan denken? Ze volgen simpelweg hun eigen pad, ook al is die voor een ander onlogisch of niet te volgen. Authentiek jezelf te zijn, dát is wat onaangepast zijn betekent. Het kind in jezelf terugvinden. Ergens voor kiezen en daarna niet denken: mag dit wel, kan dit wel, wat zouden anderen daarvan vinden, kan ik dit wel maken?
Puur, krachtig en vrij – dat is je winst
Dichtbij jezelf blijven kost meer moeite dan netjes doen wat de rest doet. Onaangepast zijn kan daarom ook best lastig zijn. Niet iedereen zal je keuzes begrijpen. Misschien worden er zelfs wel mensen boos. Het kan ruzies, botsingen en confrontaties opleveren. Ja, het kan pijn doen om af te wijken van de massa, maar het levert tegelijkertijd ook zoveel op. Omdat je niet langer op eieren hoeft te lopen en je niet in allerlei bochten hoeft te wringen om anderen tevreden te houden. Door onbevangen te zijn wie je bent, komt pure, krachtige levensenergie vrij. Dat is de echte winst van die onaangepastheid.
