De populaire uitspraak ‘stap uit je comfortzone’ moedigt ons aan om een leven te leiden dat groots is en meeslepend, en vooral ook een beetje eng – want zonder radicale carrière-verandering (‘volg je passie!’), exotische reizen of adembenemende bungeesprongen heb je eigenlijk niet echt gelééfd, zo is de achterliggende gedachte. Toch?
Volgens angst-onderzoeker en schrijver Roanne van Voorst, valt dat wel mee. Uit je comfortzone stappen gaat volgens haar om moedig te zijn. En dat betekent niet angstloos zijn; maar juist bang zijn en vervolgens besluiten dat iets anders belangrijker is.
Comfortzone? Bekend terrein!
Vaak wordt gedacht dat je comfortzone een blije bubbel is; dat het staat voor de situaties in het leven die je aangenaam, en, inderdaad, comfortabel vindt. Maar je comfortzone hoeft helemaal geen fijne plek te zijn; het is niets meer dan een psychologisch beschermingsmechanisme tegen verandering. Je comfortzone bestaat uit de dingen in je leven waaraan je gewend bent – zelfs als die dingen, helemaal niet of fijn zijn. Dat heeft een logische functie: routine beschermt ons tegen mogelijk gevaar van het onbekende, en helpt ons om stress en spanning te vermijden.
Dáárom blijven we soms hangen in een baan of een relatie waarover we al jaren klagen: omdat we gewend zijn geraakt aan de situatie waarin we zitten en het eng vinden om daaruit te stappen.
Blijven trainen
Het betreden van onbekende paden mag dan niet makkelijk of leuk zijn, steeds maar blijven hangen in dat wat je al kent, is ook niet aan te raden. Zo stagneren je creativiteit en intelligentie als je blijft doen wat je altijd al deed. Je intelligentie is namelijk als een spier die je moet blijven trainen. Hoe meer je je hersens gebruikt, hoe beter je wordt in vaardigheden als verbeelding en het aanleren van nieuwe dingen. In niet-routineuze situaties word je uitgedaagd, en daar ligt de kans om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen én om te ontdekken dat je veel meer kunt dan je misschien dacht, dit geldt ook voor het vergroten van creativiteit.
Je merkt het pas als je eruit bent
Regelmatig uit je comfortzone stappen is een manier om jezelf intellectueel en persoonlijk te laten groeien, maar ook – misschien nog wel belangrijker – controleer je of je jouw leven nog wel wilt blijven leiden, zoals je dat tot nu toe deed. Het is moeilijk om te peilen of je tevreden bent met je gewoontes als je er nooit van afwijkt. Niet voor niets maken veel mensen op vakantie de beslissing om ander, minder stressvol werk te gaan doen. Of om minder vaak bezig te zijn met social media – thuis leek hun onrustige, gejaagde gevoel ‘normaal’. Maar na een paar weken aan het strand merken ze dat ze zich ook heel anders kunnen voelen, en dat ze dat eigenlijk een veel prettiger manier van leven vinden.
Kernwaarden
Het is uiteindelijk niet de mate van discomfort, die zou moeten bepalen of je iets wel of niet moet doen; het zijn je kernwaarden. Dat zijn diepe overtuigingen die je hebt over wie je bent, en met name over wie je wilt zijn. Als je een (enge) beslissing spiegelt aan je kernwaarden, wordt je comfortzone in zekere zin irrelevant. Daarom doe je iets, zelfs als dat eng, rot, of oncomfortabel voelt. Het maakt daarbij in feite niet uit wat je doet, als het maar net iets anders is dan je normaal zou doen, en daarmee een klein beetje ongemakkelijk.
Met deze vier tips helpen we je op weg om meer buiten je comfortzone te leven
1. Twijfel je of je iets zult doen wat je eng of spannend vindt?
Stel jezelf de vraag: past dit bij mijn kernwaarden? Is het antwoord ‘ja’, ga er dan voor, ondanks je angst. Is het antwoord ‘nee’ doe het dan niet; iets niet doen omdat je niet durft is geen schande, maar een kwestie van prioriteiten stellen.
2. Oefen jezelf in het omgaan met angst en spanning
Door regelmatig iets te doen wat je ongemakkelijk vindt. Het kunnen kleine dingen zijn: in je eentje naar de bioscoop gaan bijvoorbeeld. Stel een lijst samen van mogelijke ‘buiten de comfortzone’ activiteiten, en neem jezelf voor om eens per week of per maand, zo’n activiteit uit te voeren.
3. Stel geregeld levensdoelen, door na te denken over waar je over een, vijf of tien jaar wilt staan
Stel jezelf vervolgens de vragen: is het realistisch om te denken dat je daar uitkomt, als alles zou blijven zoals het nu is? Waarin zou je meer kunnen groeien, om dichter bij je doelen te komen? Wat heb je daarvoor nodig?
4. Laat je inspireren om buiten je comfortzone te stappen
Beluister bijvoorbeeld deze podcast aflevering met Adil Izemrane.
