Als je boos bent, de gemoederen hoog oplopen en de vlam in de pan slaat, is het vaak verstandig om niets te doen en te wachten tot je boosheid is gezakt.
Ik had gelijk. Ik had volkomen gelijk, en dat liet ik haar weten ook. De woordenwisseling werd een verhitte discussie, en eindigde in een stormachtige ruzie. Het was lelijk. Toen ik even later naar huis reed, herkauwde ik woedend mijn argumenten. Ja, ik had gelijk. Vond ik. Maar een uur later begreep ik pas wat ik had aangericht. Voor de zoveelste keer had emotie mijn blik vertroebeld, en dit keer definitief. Strijd gewonnen, relatie voorbij.
Pure wijsheid
We doen veel te weinig niks. Daarmee bedoel ik niet een half uurtje uit het raam staren of bij de bushalte je smartphone in je tas laten. Waar ik het over heb is niks doen als reactie. Niks doen uit pure wijsheid. Het scheelt. In je boosheid zijn je woorden vlijmscherp en ongenuanceerd, en wordt je toon vanzelf zwaar en beschuldigend. De ander voelt zich aangevallen of niet serieus genomen, reageert meestal negatief terug, en daarmee kom je niet tot elkaar. Oké, je raakt je shit zogenaamd kwijt, maar het biedt vrijwel nooit een opening of oplossing. Het draait puur om het ventileren van je gramschap, van je irritaties, en dat is eenrichtingsverkeer. In je negatieve staat en vanuit het Grote Gelijk, ben je geneigd hartelozer te reageren dan je vanuit neutraliteit zou doen, en je haalt er sneller oude koeien bij. In je pijn heb je eerder de aandrang de ander ook te beschadigen.
Zelfkennis
Sinds een tijdje neem ik nooit meer belangrijke beslissingen vanuit een verkrampt gevoel. Ik ga geen confrontaties aan als ik boos ben (en dus automatisch vind dat ik gelijk heb). Ik haal niet meer uit als ik me niet op mijn gemak voel, en laat me niet meer leiden door frustratie. Pure zelfkennis: als ik me onrustig voel is mijn blik per definitie vertroebeld en zeg en doe ik dingen die op dat moment misschien lijken te kloppen, maar achteraf vrijwel nooit. Zo’n pas op de plaats voorkomt veel ellende: ik mis dan misschien het vlammende gevoel van de boze winst, maar eindig vaker met een gelijkspel. En daar doe ik het voor.
Gedachtestorm
Daarom vind ik het ook zo ongelooflijk belangrijk om in contact te staan met m’n emoties. Het zijn de graadmeters van je gesteldheid, de grillige uitlopers van de gedachten die je onrustig en koppig maken. Als je dat eenmaal weet, zijn ‘mindere’ emoties niet langer meer de vijand, maar helpen ze je liefdevol bij de les te blijven. Irritatie of frustratie of de aandrang gelijk te willen hebben, duiden altijd op een gedachtestorm. Vanuit die situatie doe je hooguit dingen om tijdelijk verlichting te creëren, om snel wat egopunten te scoren, maar daarmee zorg je vaak voor veel ellende op de lange termijn.
Begrip
Als je je verkrampt voelt, boos, geestelijk benauwd, van slag: laat de situatie even met rust. Reageer niet vanuit die omstandigheden. Het zijn signalen die je laten weten dat je gestresst bent en wordt opgeslokt door wat je denkt, en dat is slecht nieuws voor de zuiverheid van het gesprek. Daarom is het zo enorm de moeite waard om je bewust te worden van die ervaringen, en je te realiseren dat alles komt en gaat. Dus ook je boosheid en je frustratie, en ook die bijna niet te stuiten aandrang om hem of haar nu verdomme eens écht de waarheid te zeggen. Geloof me: dat is wat voor je werkt op de lange termijn. Want als die onrustige energie is verdwenen, als die gevaarlijke zelfingenomenheid is gaan liggen, ben je véél beter in staat contact te maken met de ander. Dan kun je nog steeds duidelijk vertellen waarin je teleurgesteld bent of wat in jouw ogen beter werkt. Maar dan is het idee dat je koste wat het kost gelijk moet hebben niet meer zo sterk, en gaat het er vooral om dat je samen weer verder kunt. Dan ben je duidelijk en reëel. Dan is er begrip.
Doe niks
Dus als het hoog oploopt, als de vlam in de pan slaat, en het lijkt erop dat je niet in staat bent je te beheersen: doe niks. Loop gerust even weg (maar laat wel weten dat je dit gewoon niet het moment vindt om het op te lossen). Trek je een half uurtje terug, laat het eventueel zelfs een dag rusten, en laat de verstikkende rook verdampen, het gif oplossen. Neem de tijd en de ruimte om weer te landen, om weer jezelf te zijn. Want wat is het waard om ‘gelijk te hebben’, als dat uiteindelijk betekent dat je geen relatie meer overhoudt?
Meer lezen over omgaan met emoties?
Zo leer je je emoties te voelen (en dat lucht ontzettend op).
