Heb je een levensvraag? Geertje Couwenbergh, alias Lieve Dot, geeft je eerlijk en liefdevol advies – of zo nodig een schop onder je kont. In haar boek ‘Lieve Dot’ werden de mooiste gebundeld. Maar wat leerde ze er zelf van?
-
Twijfel en vertrouwen zijn onafscheidelijk
Ik denk dat dit iets is wat de meeste lezers van de rubriek niet beseffen, maar voordat ik een vraag beantwoord zit ik bijna elke keer met mijn handen in het haar. Ongeveer vanaf de tweede Dot, jaren geleden, word ik tijdelijk gegijzeld door de verlammende overtuiging dat ik niets zinnigs – of niets nieuws – te zeggen heb. Dat het ‘op’ is. Tot mijn verbazing is dat niet zo. Tot nu toe lukt het elke keer. Of dat nu behulpzaam of goed advies is, is natuurlijk niet aan mij om te beoordelen, maar alleen al dat er zich altijd nieuwe ideeën en associaties vormen vind ik verrassend en bemoedigend.
Grappig genoeg vertel ik de studenten in mijn schrijfprogramma’s al jaren dat je menselijke geest onuitputtelijk is, maar de ervaring van Dotten heeft dat op een nieuw niveau bestendigd. Niet dat de twijfel weg is. Maar ik heb geleerd dat twijfel en vertrouwen samengaan. Ze zijn blijkbaar twee voor de prijs van één.
-
Don’t expect applause
Een enorm mysterie rondom Dot is dat ik bijna nooit iets terughoor van mensen wiens vragen ik beantwoord. Daar moest ik enorm aan wennen. Zeker tijdens het eerste jaar, toen mijn identiteit nog verborgen was en de rubriek nieuw, had ik het gevoel in een vacuüm te werken. Een ruimte waar ik alles gaf wat ik in huis had, vrijwel zonder respons. Achteraf besef ik dat dit me juist een sterkere schrijver heeft gemaakt. Er staat thuis een kaartje met een boeddhistische slogan op mijn bureau met: don’t expect applause. Als je iets leert doen met volle overgave zonder er bevestiging voor te krijgen, dan word je er heel puur in. Dat heeft Dotten – niet zonder slag of stoot – me geleerd: om elke keer opnieuw alles te geven, zonder applaus te verwachten.
Wat bijzonder is sinds het boek verscheen, is dat ik meer reacties krijg. Tijdens het Happinez Festival heb ik bijvoorbeeld een aantal vragenstellers ontmoet waardoor de rubriek nieuwe dimensies krijgt (ik vernam laatst van een idee over bijeenkomsten van ‘Dotgenoten’, bijvoorbeeld). Eén van de vragenstellers vertelde me ook dat ze wel begreep waarom ik bijna nooit reacties kreeg. Namelijk omdat Dot bijna nooit letterlijk advies geeft, maar meer een bad vult met ideeën waarin je je kunt onderdompelen. Dat vond ik interessant om te horen, en dat kan ik me voorstellen.
-
Speel je rol op het levenstoneel met verve
De trouwe lezers van Dot herkennen inmiddels een aantal rode draden die door de rubriek lopen. Het gebruik van metaforen wordt vaak genoemd, maar ook inhoudelijk kun je thema’s ontwaren. Eén van die thema’s die bij mij echt zijn binnengekomen is dat je in de loop van je leven verschillende rollen op je neemt. De ene keer ben je de bedrieger, de andere keer diegene die bedrogen wordt. De verliezer, dan de winnaar. Diegene die doorslaat of diegene die wijs is. Je kunt niet weten welk scenario je leven voor je in petto heeft – maar je hebt wel een keuze om alle rollen met verve te spelen. Dat vergroot volgens mij je repertoire. De volgende keer als iemand een baksteen door je keukenraam gooit of op een idiote politicus stemt kun je dan teruggrijpen op de tijd dat jij de woedende rol was toebedeeld. Ik herken dat zelf in elk geval enorm. Doordat de situaties zo rouleren in de rubriek hoop ik dat dit bijdraagt aan een soort wederzijds begrip. Dan is er in elk geval één woedende persoon minder – en dat is het enige enkeltje vrede op Aarde die ik ken.