Waarom kan een opmerking van je moeder je zo diep raken – veel dieper dan als iemand anders het tegen je had gezegd? Psycholoog Deborah Tannen wilde het weten en sprak tientallen vrouwen over de band met hún moeder of dochter.
‘Doe je dat echt aan?’ De titel van het boek van Deborah Tannen is voor veel vrouwen waarschijnlijk al heel herkenbaar. Je ziet jezelf weer staan in de hal, klaar om uit te gaan (of gewoon naar school), je moeder met een gezicht dat eigenlijk al boekdelen sprak. De band tussen Deborah en haar moeder was altijd sterk, maar het contact verliep lang niet altijd gemakkelijk. Om de band tussen moeder en dochter beter te begrijpen interviewde ze tientallen vrouwen. Dit is wat ze erover leerde.
Het komt van twee kanten
Moeders en dochters praten vaak véél met elkaar. Meer dan moeders met hun zonen doen, of dochters met hun vaders. Die behoefte komt van beide kanten, zeker ook van de moeder (soms meer dan van de dochter). Doordat ze zoveel praten, en elkaar zo goed kennen, biedt hun band volgens Deborah veel kans ‘op troost van elkaar, maar ook op misverstanden en gekwetste gevoelens.’
Zelfstandigheid botst met verbondenheid
Het is bijna onvermijdelijk: op een gegeven moment gaan dochters wat afstand nemen van hun moeder. Zeker wanneer ze altijd ontzettend close geweest zijn. Ze vertellen niet meer ieder detail over hun leven, en bellen hun moeder minder vaak op. Voor de moeder is dat soms pijnlijk. Tannen noemt het ‘de dubbelheid van zelfstandigheid en verbondenheid’: dochters willen verbonden zijn met hun moeder, maar ook de ruimte voelen om hun eigen leven te leiden en beslissingen te kunnen nemen.
Astrologie en je geboortehoroscoop
-
Online training met 8 lessen van Happinez astroloog Johanna Blok
-
Ontdek wat jouw persoonlijke planeten, huizen en aspecten over je onthullen
-
Cadeau: Happinez astrologie notebook
Je hoort ook wat er níet gezegd wordt
Doordat moeders en dochters al hun hele leven veel met elkaar praten, kennen ze elkaar van haver tot gort. Daardoor horen dochters al aan de toon van hun moeders stem hoe ze ergens over denkt, én horen ze vaak méér in een zin dan er gezegd wordt. ‘Doe je dat écht aan?’ betekent eigenlijk: ‘Ik vind dat je wat anders aan moet trekken.’ (Volgens Tannen zijn kleding, haar en gewicht drie heel gevoelige punten tussen moeders en dochters.) Deborah noemt dat de metaboodschap (de boodschap ónder de letterlijke boodschap), en merkt op dat wat de moeder bedoelt, niet altijd hetzelfde is als wat de dochter hoort. Moeders verbeteren hun dochters inderdaad graag, maar dochters zijn soms overgevoelig voor kritiek. In dit filmpje vertelt Deborah Tannen hier meer over.
Gevoelig voor elkaars emoties
Zelf had Deborah soms het gevoel dat zij en haar moeder door een onzichtbaar draadje met elkaar verbonden waren. Het was alsof ze altijd precies van elkaar wisten wat de ander voelde – en alsof ze elkaar ermee konden aansteken. Dat kan heel vervelend zijn: belt je moeder op in een verdrietige bui, dan voel je je ook meteen verdrietig.
Moeders zijn niet perfect
Het traditionele idee van een moeder is: iemand die zorgzaam is, en lief, en altijd het beste met je voor heeft. Maar moeders zijn, net als hun dochters, geen supermensen. Moeder kan ook jaloers zijn op haar dochter, of bang zijn om haar los te laten. En soms is de dochter een concurrent, bijvoorbeeld als het gaat om de aandacht en liefde van de vader. Dat kan zoveel pijn doen dat de moeder het op hoge leeftijd nog steeds moeilijk vindt. Tannen belde haar moeder, die toen al bejaard was, eens op en kreeg haar vader aan de lijn. Haar moeder zei toen: ‘Ik weet dat je liever met je vader praat’.
En nu?
Wat heb je er precies aan om te weten hoe de band tussen moeder en dochter in elkaar zit? Nou, hoe beter je de ander begrijpt, hoe makkelijker je je daarop kunt aanpassen, volgens Tannen. Door je communicatie-techniek aan te passen, verbeter je het contact met je moeder of dochter.
Meer lezen over moederliefde?
Wat is moederliefde eigenlijk? Susan Smit schrijft over wat het voor haar betekent.
