Dit is het geheim van een langdurige relatie

Wereldberoemde psychotherapeut Irvin Yalom (86) is al 70 jaar samen met dezelfde vrouw, en dit is zijn geheim.

U bent al 70 jaar met dezelfde vrouw. Wat is het geheim van zo’n langdurige relatie?

‘Ik ontmoette Marilyn op mijn vijftiende en wist meteen dat ze mijn vrouw was. Ik hou van haar. Ze is nu drie dagen op een conferentie in Chicago en dan mis ik haar. Ik koester elke minuut samen, zeker nu ik weet dat mijn dagen geteld zijn. We hebben vergelijkbare interesses en zijn grote liefhebbers van boeken. Literatuur heeft mij vele inzichten gegeven over de menselijke natuur, misschien wel meer dan mijn eigen klinische vakliteratuur. We zijn nog steeds fanatieke lezers en dat zorgt voor geestelijke rijkdom en prikkelende discussies. Natuurlijk hebben wij ook moeilijke tijden gekend. Marilyn was degene die het grootste deel van de zorg van ons gezin op zich nam, terwijl ik carrière maakte en veel van huis was. In die tijd scheidde je niet zomaar van elkaar als het moeilijk werd.’

Wat verstaat u onder een betekenisvol leven?

‘Ik schrijf en praat graag over de rimpelingen die we veroorzaken in het leven van anderen. Door mijn kinderen, vrienden of patiënten werkelijke aandacht te schenken, om niet bang te zijn voor intimiteit of kwetsbaarheid. Om jezelf te laten zien. Dat vraagt moed, maar dan ontstaan waardevolle relaties waarbij ook de ander zich gezien voelt. Wie deze ervaring heeft kan hem weer doorgeven. Iedereen creëert rimpelingen in zijn omgeving vaak zonder dat door te hebben. En die werken door ook als we er zelf niet meer zijn. Ik heb veel leraren gehad die invloed hadden op mijn werk en ik denk dat ik ook weer ‘doorrimpel’ in mijn studenten, lezers en cliënten. Ik krijg veel brieven van lezers die troost of inspiratie uit mijn boeken halen, dat vind ik betekenisvol. Maar het meest ‘rimpel’ ik uiteraard door in mijn kinderen en kleinkinderen. Liefde voor mensen voelen en je geliefd weten is het allerbelangrijkste in ons leven.’

In een interview zegt u liever niet met patiënten te werken die verliefd zijn. Hoezo?

‘Omdat je dan {starstruck} bent. Je denkt niet helder. Een verliefde persoon kan bijna aan niets anders denken dan aan de geliefde en ziet degene ook niet voor wie die werkelijk is. Psychotherapie en liefde passen fundamenteel niet bij elkaar. Een goede therapeut zoekt naar verlichting in de duisternis, terwijl de romantische liefde gedijt bij mysterie en bij nadere inspectie afbrokkelt. Alain de Botton heeft daar net een prachtig boek over geschreven. In ‘Weg van liefde’ beschrijft hij goed dat we altijd de verkeerde zullen trouwen, omdat we onrealistische verwachtingen op de ander projecteren. De teleurstelling is onvermijdelijk. Ik geef het boek nu aan mijn patiënten.’