Voor jezelf opkomen in een relatie: Esther Perel geeft advies

Esther Perel, een van de bekendste relatietherapeuten, geeft advies om je relatie sprankelend te houden. Ze vertelt hoe je van je partner gedaan krijgt wat je wilt, zonder een zeurpiet te zijn.

Voor jezelf opkomen is iets wat veel mensen niet goed kunnen. Je vraagt je partner om iets, maar precies op zo’n manier dat je het echt niet gaat krijgen. Soms maak je van de vraag een nauwelijks verholen kritiekpunt over wat de ander niet goed deed. En soms vraag je iets op een toon waaruit blijkt dat je al van tevoren hebt besloten wat het antwoord zal zijn. Zo stellen we onze vragen, in plaats van gewoon te zeggen wat we willen.

Betekenis

Waarom doen we dat eigenlijk? Ergens om vragen maakt je kwetsbaar, en dat kan eng zijn. Maar in een relatie hoort het erbij dat je zegt: ‘Ik verdien het om te krijgen wat ik nodig heb’, en ook dat je weet wat dat is. Dus in dat vragen zit veel van onze eigenwaarde besloten, van onze relatiegeschiedenis, en van ons gevoel van veiligheid en vertrouwen. Stel dat je als kind steeds te horen kreeg: ‘Nee, dat mag je niet hebben’, of dat de dingen die jij nodig had, werden weggewuifd met een ‘Wat moet je daar dan mee?’, dan vind je het nu misschien lastig om te zeggen wat je wilt in een relatie, of zelfs om te weten wát je wilt. Dan moet je daar misschien aan werken.

Oefening

Ik geef mijn cliënten soms deze oefening: denk aan zo’n soort verzoek, en herhaal het een paar keer met de nadruk op steeds een ander woord in de zin. Let dan eens op hoe de betekenis verandert. Neem bijvoorbeeld de vraag: ‘Zou je morgenavond met mij mee kunnen?’ Die kan klinken als ‘Ik zou het super vinden als je morgen met me mee gaat’, of als ‘Je wilt toch nooit mee, dus ik weet niet waarom ik nog moeite doe’. Bij die laatste is dit wat je werkelijk zegt: ‘Ik laat je nu weten dat ik er alvast vanuit ga dat je niet mee wilt.’ Verzoeken binnen relaties staan bol van dit soort verborgen berichten. Als je echt antwoord wilt, moet je ter zake komen en niet gaan communiceren via de onderliggende boodschap.

Online training Tantra & seksuele energie

• Voel je lichter, vrijer én levenslustiger

• Meer uit je hoofd zijn en meer in contact met je lichaam

• Alleen in november 20% korting met code TANTRA20

Naar de training

of volg een gratis proefles

Vraag om precies dat wat je wilt hebben, zodat je het kunt krijgen, in plaats van los te branden met een stortvloed van klachten over wat je allemaal níet krijgt – want daarmee krijg je dus weer niet wat je echt wilde hebben.

Wat wil je precies?

Stel jezelf eens deze vraag: gaat jouw verzoek je opleveren wat je zegt dat je wilt, of gaat het je een ruzie of een patstelling opleveren? Als je zegt: ‘We gaan nooit eens naar de film’, wat wil je dan precies? Wil je naar de film of wil je je partner de schuld geven omdat jij zelf hebt verzonnen dat het zijn of haar taak is om te zorgen dat jullie regelmatig naar de film gaan? Als je echt naar de film wilt deze week, zeg dan gewoon: ‘Zullen we in onze agenda’s kijken en een datum prikken om naar de film te gaan?’ Een verzoek kan ook in de vorm van een uitspraak: ‘Ik zou er veel aan hebben als jij me wat vaker appte overdag.’ Of: ‘Ik zou het echt fijn vinden als je even iets laat horen op dagen dat je pas laat thuiskomt.’ En: ‘Voor mij zou het heerlijk zijn als je volgende week meegaat naar m’n ouders.’ Al die uitspraken laten zien dat je partner belangrijk voor jou is en dat hij of zij kan bijdragen aan je geluk. Als je het zo doet, bevestig je het idee dat mensen graag om hulp gevraagd willen worden, dat ze belangrijk zijn, dat ze ertoe doen.

Zeuren

Ik hoor vaak van vrouwen dat ze bang zijn om te veel te vragen, bang om hun partner pissig te maken of weg te jagen, bang om te ‘zeuren’ (een minachtende opvatting die tegen vrouwen gebruikt wordt).

Dat mannen een hekel hebben aan wat zij als zeuren zien, komt deels door het feit dat mannen aangeleerd wordt nooit om hulp te vragen voor wat dan ook. Dus zij hebben dan iets van: ‘Ik vraag echt nooit ergens om, en zij doet niet anders dan vragen.’ (Vrouwen wordt meestal aangeleerd dat ze niet te veel mogen vragen, en mannen dat ze helemaal niks mogen vragen. Dus dan heb je alleen maar verliezers.)

Een tweede probleem waar mannen mee worstelen, is het idee dat ze iets niet zouden kunnen. Dus ze gaan steigeren bij een vraag die suggereert dat ze niks goed kunnen doen. Niemand wil graag het gevoel hebben dat ze constant alles fout doen. In mijn praktijk zie ik vaak mannen in slechte relaties die het zat zijn om zich schuldig te voelen. Als een man zegt: ‘Ik ga een vrouw zoeken die niet overal zo moeilijk over doet’, betekent dat eigenlijk: ‘Ik wil een vrouw bij wie ik me niet de hele tijd zo rot voel’.

Waardering

De oplossing zit ‘m in leren hoe je je vraag stelt op een manier die je partner niet het gevoel geeft dat hij iets fout heeft gedaan of alweer tekort schiet. Belangrijk daarbij is om regelmatig te zeggen dat je blij bent met de dingen die hij of zij zo goed doet. Laat zien dat die niet vanzelfsprekend zijn. Als ik jou vaak laat merken dat ik de dingen die je doet erg fijn vind, kan ik ook weleens iets vragen zonder dat je meteen reageert met: ‘Wat is er? Wat heb ik nou weer fout gedaan?’ Dan is het geen verholen klacht, maar een echt verzoek. Je relatie groeit als je leert hoe je als partners dingen van elkaar kunt vragen zonder ondertoon van kritiek of schuld. Dan gaat het over ‘wat ik van jou wil /nodig heb’ en niet over ‘wat jij niet voor mij hebt gedaan’.

Relatiecomfort

Leren vragen vereist wel wat oefening. Als het je eenmaal makkelijker afgaat om je behoeftes regelmatig onder woorden te brengen, dan wordt niet elk verzoekje zo’n beladen toestand. Evengoed moet je wel beseffen dat niet elk verzoek zal worden ingewilligd – en je partner moet dan jouw frustratie tolereren. Misschien zegt hij nee, en dan ben jij kwaad, maar die twee moeten naast elkaar kunnen bestaan en daar komen jullie doorheen. Je krijgt een soort relatiecomfort als je elkaar altijd om dingen kunt vragen. De ene keer krijg je je zin, de andere keer niet, maar dan accepteer je dat en kun je altijd weer een nieuwe vraag stellen. ‘Heb je zin om vanavond mee op stap te gaan met wat vrienden?’ ‘Nee, ik blijf liever lekker thuis vanavond.’ ‘Prima, dan ga ik zo, en dan zie ik je later weer.’ ‘Is goed, veel plezier.’ Als dat vragen en antwoorden heel soepel wordt, en zonder spanningen verloopt, dan is de relatie flink aan het groeien.

Tekst: Esther Perel

Meer lezen over relaties?

Zo haal je de sleur uit je seksleven: tips van Esther Perel.