Soms is het er ineens, met iemand die je nog niet kende: die geheimzinnige klik. Intuïtief, in een flits, weet je dat je ‘iets hebt’ met de ander. Hoe komt het dat je dit bij de een wel ervaart en bij een ander niet? En valt zo’n klik te beïnvloeden?
Wat is het geheim van die klik? Hoe kan het dat je soms in één oogopslag weet dat iemand boeiend is om mee te praten, of dat je in je gevoel geraakt wordt, of dat je je tot iemand aangetrokken voelt? Wat betekent het dat we sommige mensen meteen in ons hart sluiten en sommige anderen direct afwijzen? Het meest voor de hand liggende antwoord is: als iemand op mij lijkt, vind ik die persoon boeiend.
We zijn altijd op zoek naar onszelf en hoe dichter bij onszelf een ander komt, hoe interessanter hij of zij is. Dus als je kunt vermoeden dat de ander dezelfde interesses heeft, hetzelfde gevoel voor humor of een vergelijkbare levenshouding, dan is dat aantrekkelijk. Wonderlijk is wel dat je dit zo snel kunt zien, of althans, dat je meent het zo snel te kunnen zien.
We hebben altijd direct een oordeel klaar
Volgens Roos Vonk, hoogleraar Sociale Psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, hebben we bij de eerste aanblik van een ander mens altijd binnen een seconde ons oordeel klaar. Die indruk is niet bepaald zuiver: quick and dirty, zeggen Amerikaanse psychologen. Dit gebeurt onbewust, vaak is het niet eens je bedoeling mensen te beoordelen; het gaat vanzelf en je zou het niet kunnen tegenhouden als je dat wilde. Dat zit in de genen ingebakken, omdat we gedurende onze evolutie hebben geleerd razendsnel te beoordelen of iemand gevaarlijk voor ons is of veilig. Het is een soort allereerste schifting: die is oké, die is oké, die is oké, die is niet oké, die wel…
In de volgende halve minuut dat je naar iemand kijkt, zelfs vóór die persoon zijn of haar mond opendoet, kun je wel allerlei informatie oppikken die verrassend betrouwbaar is, volgens de psychologe. Hoe intelligent iemand is, hoe extravert of in zichzelf gekeerd, zelfverzekerd of juist onzeker, vriendelijk of bot bijvoorbeeld, dat blijken mensen allemaal te kunnen halen uit de non-verbale informatie van de eerste dertig seconden.
Maar onze vooroordelen zijn lang niet altijd de werkelijkheid
Soms zelfs beter dan de persoon zelf, schrijft Vonk in haar boek ‘De eerste indruk’. Als iemand zich als zelfverzekerd voordoet, maar in wezen onzeker is, bijvoorbeeld, dan hebben anderen dat bliksemsnel door. Toch relativeert de hoogleraar ook dit weer. Lang niet alles wat je meteen van iemand denkt, blijkt achteraf te kloppen, omdat je onbewust allerlei vooroordelen hebt die je projecteert op mensen en die niet met de waarheid overeen hoeven te komen.
Kun je een soulmate in één oogopslag herkennen?
Zo worden we van de wetenschap wel iets wijzer, maar de vraag naar het mysterie van de aantrekkingskracht, van de sympathie of liefde op het eerste gezicht krijg je er niet helemaal mee beantwoord. Over naar de spiritualiteit. Een soulmate is een persoon die helemaal tot in de diepte bij je past. Met wie je misschien wel vele levens samen bent opgetrokken en met wie je in dit leven iets belangrijks kunt uitwerken, oplossen of bereiken. Kun je een soulmate in één oogopslag herkennen?
‘Ja, dat bestaat,’ zegt Hans ten Dam, reïncarnatiedeskundige. ‘Iemand bij wie je je vertrouwd voelt kan je zielenkameraad blijken te zijn, en dat kan iemand zijn die je al uit een vorig leven kent. In de parapsychologische literatuur worden veel gevallen beschreven van mensen die elkaar herkenden, die allerlei dingen van elkaar wisten zonder dat ze elkaar eerder hadden ontmoet, of die elkaar in een voorspellende droom zagen vóór de echte ontmoeting.
‘A match made in heaven’ hoeft niet altijd te slaan op de liefde
Dit hoeft overigens niet te betekenen dat er een liefdesrelatie uit de ontmoeting voortkomt, stelt Ten Dam: zo iemand kan ook een boezemvriend of -vriendin worden, of een zakenpartner met wie je veel en goed samenwerkt. Het houdt wel in dat er een gevoel van vertrouwen, van hechtheid en verbinding bestaat dat niet zo goed te verklaren is langs de normale weg. Een heerlijk idee dat dit soort contacten bestaat. A match made in heaven hoeft niet altijd te slaan op een huwelijksrelatie; het kan gelden voor iedere persoon in je leven met wie je iets belangrijks uitwerkt, van wie je veel leert of aan wie je veel leert.
Maak zelf de klik
Ten Dam laat nog een waarschuwing horen. ‘Het is glibberig terrein, die soulmate,’ zegt hij. ‘Want mensen gaan hopen dat ze hun soulmate tegenkomen en maken zichzelf licht iets wijs. Ze kijken over andere, veel reëler mogelijkheden heen.’
Je kunt het beter omdraaien, zegt hij: ‘Wees een soulmate! Sta open voor liefde en vertrouwen, heb een diepe welwillendheid en bereidheid om van andere mensen te houden. Dit betekent niet dat je iedereen in de armen valt, maar wel dat je je romantische gezoek naar die éne speciale, die je helemaal gelukkig zal maken, opgeeft. Er zijn zo veel mensen die je diep dankbaar zou zijn als je alles wist, als je besefte wat ze voor je doen of hebben gedaan. Het begrip soulmate moet je niet in het enkelvoud zien.’
