Ach, wat houdt de liefde ons bezig, met alle machtsspelletjes, fantasieën, kwetsuren en projecties die erbij horen. Dit zijn de zeven lessen die Susan Smit van de liefde leerde.
1. Single zijn is geen wachttijd
Films, boeken en liedjes zouden je haast laten denken dat het leven slechts de moeite waard is met een geliefde. Ik was daar diep vanbinnen ook van overtuigd. Mijn single-perioden voelden als een ‘tussentijd’; zoiets als tussen twee banen in zitten. Maar ik leerde geleidelijk dat perioden zonder relatie bijzonder vruchtbaar en waardevol kunnen zijn. Ze bieden de mogelijkheid om jezelf te ontwikkelen, zoals ook elke relatie dat doet. In verbinding met anderen kom je jezelf tegen, maar in afzondering ook. Je kunt uit een eventuele slachtofferrol stappen en anderen vergeven of zelfs bedanken voor wat ze je hebben laten zien. En je kunt jezelf vergeven voor misstappen en wandaden die jij in de naam der liefde hebt begaan.
2. Jij kiest
‘Dingen lopen zoals ze moeten lopen,’ hoorde ik iemand zeggen nadat de zoveelste relatie was gestrand. Het klinkt ultiem verlicht om iets te accepteren zoals het is en niet hoe je zou willen dat het zou zijn. Maar eigenlijk heeft het iets heel gemakzuchtigs: het betekent dat je er niet meer over hoeft na te denken, je eigen aandeel erin hoeft te erkennen of je fouten hoeft te herstellen. Ja, het heeft een bedoeling: dat je een les leert. De foute partners zullen je steeds opnieuw worden aangeboden door dat wijze universum, totdat je ze rigoureus aan de kant schuift en kiest voor wat goed voor je is.
3. Liefde kan alleen opbloeien als je jezelf durft te zijn
Als we verliefd zijn, neemt de begeerde ander goddelijke proporties aan en voelen we onszelf bij de ander verbleken. Dus begaan we de kapitale fout die miljoenen verliefden vóór ons hebben gemaakt: we plooien onszelf naar wat we denken dat de ander wil, vermijden elke vorm van conflict en vervreemden van onszelf. Maar wat als die conflicten nu eens deel uitmaken van de liefde? Wat als de ultieme liefde niet alleen momenten van harmonie, maar ook van wrijving omvat? Want juist als jij je geliefde toestaat je niet alleen te steunen, te troosten en te beminnen, maar ook om je te confronteren, uit te dagen en terug te fluiten, ben je werkelijk met elkaar verbonden.
4. Je kunt de ander niet redden, of veranderen
Waarom zou een mens jaren van zijn leven besteden aan het bevechten van de demonen van een ander? Misschien ligt de aantrekkelijkheid ervan hierin: als je al je energie op de moeilijkheden van de ander richt, kom je niet aan die van jezelf toe. Even lijkt dat te werken, want je lost de problemen van de ander op en voelt je tegelijkertijd gesterkt in het rooskleurige beeld van jezelf. Jij bent liefdevol! Jij bent krachtig! Jij bent onmisbaar! Zo bekeken is het Florence Nightingale-syndroom niet meer zo altruïstisch, want je dient er vooral jezelf mee en maakt de ander afhankelijk. Een mens kan alleen zichzelf redden. En de enige persoon voor wie je onmisbaar bent, ben jij zelf.
5. Koester en verzorg de liefde
‘Wij dachten dat we zo’n goede relatie hadden dat we er niet aan hoefden te werken,’ zei iemand laatst tegen me, ‘tot we erachter kwamen dat een dergelijke relatie niet bestaat.’ Rustig je eigen gang gaan en er maar het beste van hopen geeft doorgaans geen geweldig resultaat. Wie het geluk heeft duurzame liefde te vinden, zal geregeld groot en klein onderhoud moeten plegen. Een paar praktische onderhouds tips: krijg geen ‘schermrelatie’ waarin je je aandacht in plaats van op elkaar, op de telefoon, iPad, laptop of televisie richt. En: doe geen veronderstellingen over je geliefde, maar probeer echt naar de ander te blijven kijken en luisteren. Plus: wees jezelf, maar verslons niet.
6. Zelfliefde is ‘the greatest love of all’
Veel mensen zoeken de hele dag veiligheid, beschutting en koestering bij hun partner, vrienden en vriendinnen, familie, Facebook-vrienden en het meisje van de broodafdeling. Ze voeden zich met uitingen van genegenheid, aandacht en begrip als een verslaafde op zoek naar een nieuwe fix.
Als je de jacht naar bevestiging staakt, stilstaat en je aandacht naar binnen richt, zul je de oorzaak van je verdriet, onrust en stress ontdekken. Dat kan jaren in beslag nemen. Vervolgens kun je je oefenen in een ontspannen, liefdevolle manier van kijken naar jezelf. Stop ermee brokjes liefde te sprokkelen en geef dat wat je zoekt aan jezelf.
7. Liefde van de bron
Stel nu dat liefde meer is dan een emotie, dan een gevoel, maar dat liefde een energie is? Een oerkracht die door alles heen stroomt? In de evolutionaire biologie wordt liefde beschouwd als een essentieel onderdeel van groei. Te vroeg geboren baby’s die in een couveuse moeten volgroeien, hebben meer kans op overleven als ze liefdevol worden aangeraakt. Als er van kinderen wordt gehouden, bevordert dit de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de hersenen. Liefde is net zo belangrijk voor ons als zuurstof om te ademen en water om te drinken. Liefde is de essentiële energie van de schepping.
Meer lezen van Susan Smit?
Bang voor de liefde? Dan is deze brief voor jou.