Stel, je hebt ooit iets naars meegemaakt, iets wat je nog regelmatig dwarszit. Door te vertellen over die gebeurtenis, en ondertussen te kijken naar een bewegende vinger of te luisteren naar geluidjes, wordt de herinnering minder pijnlijk. Het klinkt bijna als tovenarij, maar simpel gezegd is dat hoe EMDR werkt.
Het is nog maar een jaar of dertig geleden dat de Amerikaanse Francine Shapiro een wandeling door het bos maakte en een bijzondere ontdekking deed. Ze was gestrest, negatieve gedachten zaten haar in de weg, en op de een of andere manier merkte ze dat dat veranderde toen ze snel met haar ogen ging knipperen. Het was alsof het vervelende gevoel dat die gedachten brachten, minder werd door het knipperen.
Volgen met je ogen
Francine’s ontdekking was het begin van een vorm van therapie die talloze mensen zou helpen. Bij EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing), zoals de therapie ging heten, vertel je aan een therapeut over een pijnlijke herinnering. De therapeut beweegt, terwijl jij vertelt, zijn of haar vinger voor je ogen heen en weer, jij volgt die met je ogen. Soms wordt er in plaats daarvan geluid gebruikt, dat je afwisselend links en rechts hoort. Doordat je tijdens het vertellen wordt afgeleid door de beweging of het geluid, wordt je herinnering minder pijnlijk. Hij gaat niet weg, je weet nog precies wat er gebeurde, maar het nare gevoel erbij wordt zachter of verdwijnt zelfs helemaal. Er zijn verschillende onderzoeken naar gedaan, die dat bevestigen.
Van spinnen tot vliegangst
De therapie is vaak gebruikt bij mensen die een groot trauma hebben, zoals soldaten die terugkwamen uit een oorlog en daar PTSS (post-traumatisch stresssyndroom) opliepen). Minder bekend is dat het ook kan helpen bij andere trauma’s en angsten. Ben je bang voor spinnen, heb je een nare operatie achter de rug of vind je het vreselijk om in een vliegtuig te stappen (bijvoorbeeld doordat je eens hevige turbulentie hebt meegemaakt)? Heb je verlies meegemaakt en lukt het je niet om dat te verwerken? Ook dan is EMDR mogelijk.
Stap voor stap
Een beetje vertellen en naar een bewegende vinger kijken, dat klinkt misschien wat simpel. EMDR is dan ook wel iets complexer dan dat. Om te durven vertellen over je herinnering of angst, moet je de therapeut vertrouwen, en daarom wordt er uitgebreid de tijd genomen om kennis met elkaar te maken. Daarna ga je je in verschillende sessies achtereenvolgens richten op het verleden (de herinnering), het heden (welke rol de herinnering nu in je leven speelt) en de toekomst (zijn er nog dingen waar je tegenop ziet?). Steeds een stapje verder. Aan het eind van de therapie is het de bedoeling dat de gebeurtenis die je hebt meegemaakt geen obstakel meer vormt – niet in je herinneringen, maar ook niet in je leven nú en als je aan de toekomst denkt.
Meer weten over EMDR?
Veel meer informatie over wat EMDR is en hoe het werkt kun je vinden bij de Vereniging EMDR Nederland.
Bekijk ook:
- Zo kom je dichter bij je gevoel
- Deze oefening boost je creativiteit én geeft positieve gevoelens
- Drie redenen om perfectionisme los te laten
