Of je nu een peuter, puber, volwassene of bejaarde bent: muziek (leren) maken is altijd een goed idee. Ten minste, als je het aan hersenonderzoeker en neuropsycholoog Erik Scherder vraagt. Hij heeft zich verdiept in het effect van muziek op de hersenen en ontdekte onder andere dat muziek zorgt voor vertedering, verwondering, een beter geheugen en meer saamhorigheid. Play that funky music!
Als je nog niet genoeg redenen had om je favoriete playlist aan te zetten dan heb je dat na het lezen van deze zin wel, want: muziek geeft een beter leven. Dat is – kort gezegd – wat Erik Scherder aantoont met zijn onderzoeken.
Luisteren naar muziek die je prettig vindt kan veel positiefs met je doen. Er ontstaan dan namelijk allerlei samenwerkingen in het netwerk van de hersenen. Er wordt endorfine vrijgemaakt (hallo geluksgevoel!) en bovendien kan er nitric oxide vrijkomen; het stofje dat zorgt voor vaatverwijding waardoor muziek de bloeddruk kan verlagen.
Doe het zelf
Een muziekje opzetten is zo gepiept. In die zin zijn de positieve effecten van muziek op de gezondheid voor iedereen binnen handbereik. Wat echter nóg een stukje beter voor je is, is zelf muziek maken.
Idealiter begin je daar op je zevende al mee. Dat is volgens Scherder namelijk de perfecte leeftijd om muziek te leren maken. Maar, zo zegt hij, het is op elke leeftijd goed om een instrument te leren spelen. Een bepaald gebied in je hersenen, de prefrontale cortex, wordt dan namelijk uitgedaagd.
Gevolg is dat bij kinderen die meer muziek maken het cognitief gebied in de hersenen groter is. Ook beschikken zij over een groter visueel-ruimtelijk vermogen en vertonen zij betere prestaties bij verschillende schoolvakken.
Bovendien toonde Gottfried Schlaug, hoogleraar neurologie aan de Harvard Medical School, aan dat bij kinderen die muziek maken de beide hersenhelften beter met elkaar communiceren. Die communicatie tussen beide hersenhelften is onwijs belangrijk voor het ontwikkelen van empatisch vermogen.
Doe het samen
Mensen die opgegroeid zijn in een muzikale familie zullen beamen dat (het maken van) muziek een belangrijke rol speelde in de opvoeding en in de ontwikkeling van deze mensen als persoon. Is jouw familie niet gezegend met muzikale genen? Niet getreurd. Het is nooit te laat om te beginnen met musiceren.
Ook Erik Scherder is ‘pas’ sinds een paar jaar aan het viool spelen. Hij zegt daarover dat het niet eens uitmaakt dat de melodietjes simpel zijn en dat het kwalitatief niet hoogstaand is. Doordat de prefrontale cortex zo goed meedoet tijdens het muziek maken, is hij in staat taken op te lossen die hij anders als zestigplusser minder goed voor elkaar zou krijgen, vanwege de leetijdsgerelateerde achteruitgang.
Voor iedereen die het nog niet zo ziet zitten om in zijn of haar eentje achter de piano kruipen, de gitaar of de microfoon te pakken is er trouwens een mooie tussenweg: doe het samen! Samen zingen of muziek maken geeft een heel goed gevoel, dat voortkomt uit de de oxytocine die tijdens het musiceren aangemaakt wordt – een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij sociale contacten.
Tijd om je vrienden op te trommelen voor een muzikale experimenteer-avond! En dat mag gewoon buiten de spotlights natuurlijk.
Meer lezen over de kracht van muziek?
Dit is de fascinerende relatie tussen muziek en het dementerende brein.
