We hebben allemaal van die dagen waarop we ons bed niet uit kunnen komen, niet vooruit te branden zijn en al helemáál geen zin hebben in leuk en gezellig doen. Geeft niks: morgen weer een dag. Maar als zulke dagen meer regel dan uitzondering zijn, is dat een duidelijk teken dat er iets niet helemaal in de haak is.
Deze symptomen kunnen erop wijzen dat je emotioneel uitgeput bent:
1. Je voelt je nooit uitgerust
Als je ’s ochtends na tien keer snoozen nog steeds je bed niet uit wilt, wil je lichaam je waarschijnlijk iets vertellen. Mentale uitputting zorgt er uiteindelijk voor dat je ook lichamelijk geen energie meer hebt. Neem je slaappatroon eens onder de loep: zo kun je ontdekken of er factoren zijn waardoor je minder goed slaapt (of meer moeite hebt om uit bed te komen).
2. Je kunt niet in slaap komen
Hoe tegenstrijdig het ook klinkt, als je emotioneel uitgeput bent is het vaak heel moeilijk om de slaap te vatten. Vermoeide hersenen hebben namelijk de neiging om maar door en door te gaan. En piekeren en slapen gaan nu eenmaal slecht samen. Mediteren, ademhalingsoefeningen of luisteren naar rustgevende muziek kan helpen om je gedachten te kalmeren voordat je naar bed gaat.
3. Je bent snel geïrriteerd
Extreme moeheid zorgt ervoor dat je minder kunt hebben. Je wordt om het minste of geringste boos, valt uit tegen wie er op dat moment ook maar bij je in de buurt is of zoekt ruzie om niets. Wees jezelf ervan bewust dat je lichtgeraakt bent omdat je zo vermoeid bent: dat erkennen helpt vaak al enorm om erger te voorkomen.
4. Je kunt niet goed meer nadenken
Hoe meer gedachten in je hoofd om aandacht vragen, hoe moeilijker het wordt om je nog ergens echt op te concentreren. Ineens kun je amper nog een coherent verhaal vertellen of sta je in de supermarkt zonder ook maar een flauw benul van wat je nu eigenlijk wilde kopen. Net zoals je lichaam rust nodig heeft na inspanning, hebben je hersenen dat ook. Neem een paar keer per dag een korte pauze om weer even tot jezelf te komen.
5. Alles lijkt een opgave
Je herinnert je vast nog wel de weekenden en vakanties als kind, toen je eindeloos kon doen waar je zin in had en het motto vooral ‘niets moet, alles mag’ was. Naarmate je ouder wordt, krijg je meer verantwoordelijkheden: het huishouden, je baan, misschien een gezin. Die slokken zoveel tijd op, dat er veel minder ruimte overblijft om dingen voor jezelf te doen. Als je die leuke dingen strak in moet plannen om ze überhaupt nog te kunnen doen, gaat de lol er vanzelf vanaf. Dan kunnen zelfs je hobby’s als een ‘moetje’ gaan voelen. Toch is het belangrijk om tijd te maken voor ontspanning. En als dat voor jou op dit moment vooral niets doen is: helemaal goed – maar bedenk wel dat een uurtje sporten of eindelijk dat boek lezen dat al weken stof ligt te vergaren, soms juist meer nieuwe energie oplevert dan een dag niksen.
6. Sociale activiteiten voelen als een verplichting
Net zoals hobby’s als een verplichting kunnen voelen als je emotioneel uitgeput bent, kan dat ook gelden voor sociale activiteiten. Dat komt niet doordat je je vriend(inn)en niet leuk meer vindt, maar doordat andere onderdelen van je leven te veel energie kosten. Ben je écht te moe voor een filmavond of etentje? Zeg gerust een afspraak af en besteed de vrijgekomen tijd aan jezelf. Maar voorkom dat je jezelf helemaal afzondert. Een paar uurtjes in goed gezelschap kunnen namelijk wonderen doen voor je gemoedstoestand en energieniveau.
7. Je bent een emotionele achtbaan
Als je regelmatig in recordtempo van hartstikke vrolijk naar behoorlijk down gaat, is dat een rode vlag. Sta jezelf toe om te voelen wat je voelt, wees extra lief voor jezelf en neem eens wat vaker de tijd voor een flinke dosis zelfzorg.
8. Je bent vaak ziek
Gaat er geen verkoudheid of griepje aan je voorbij? Ons lichaam vertelt ons met ziekte en kwalen dat er iets aan de hand is. Mentale en emotionele stress uiten zich dus soms in lichamelijke klachten. En als je gezondheid niet optimaal is, ga je je daar emotioneel alleen nog maar minder door voelen. Een beetje extra aandacht voor een gezonde levensstijl kan geen kwaad: rust voldoende, eet gezond en beweeg regelmatig.