Je vrienden en goede ideeën kom je tegenwoordig tegen op social media.
Een vriend van mij postte zichzelf met een kop koffie op Instagram. Met de tekst: koffieboeren verdienen niet eens genoeg om zelf koffie te kunnen drinken. Hoog tijd om wakker te worden, of wakkere kopjes koffie – ‘wake cup’ – te gaan drinken. Het is een campagne van Fairfood, genaamd #WAKEcUPCall, voor betere lonen voor koffieboeren.
Als er nou één huis, tuin- en keukenonderwerp is dat zo’n beetje ons allemaal aangaat, is het wel koffie. Nederlanders drinken gemiddeld 2,2 koppen koffie per dag (ik ben précies gemiddeld) en zijn daarmee een enorm groot koffie-consumerend land: wij Nederlanders drinken maar liefst 1 procent van alle koffie ter wereld op. Ander feitje: de duizenden koffieboeren ter wereld hebben het slecht. Ze verdienen meestal minder dan het minimumloon, minder dan 1,60 euro per dag. Dat is zelfs in een goedkoop land weinig.
Geen geld = milieuschade
‘Weinig verdienen heeft allerlei andere problemen tot gevolg,’ zegt Sander de Jong, directeur van Fairfood, die ik opbel voor uitleg. ‘Ze hebben geen geld voor onderwijs, geen mogelijkheden tot ontwikkeling, ook minder mogelijkheden om aan het milieu te denken, zo heeft het milieuschade tot gevolg.’
Ik wil graag iets doen, zeg ik, maar weet niet wat. Welke koffiemerken of koffie-barretjes zijn wel goed? De Jong legt me uit hoe het werkt, als een soort zandloper. Tussen aan de ene kant heel veel koffieboeren en aan de andere kant heel veel consumenten, zit een ‘bottleneck’ van grote koffiebedrijven, ‘ze zijn op twee handen te tellen’, die de koffie verkopen aan ons. Zij verdienen het meeste, zo’n 75 procent. Een koffieboer uiteindelijk krijgt tussen 1 en 5 procent van de prijs die je betaalt.
Heeft een hashtag zin
Ik vraag hem wat het voor zin heeft om mezelf met een hashtag op Instagram te zetten, daar verdient toch geen boer geld aan? De Jong: ‘We willen graag een beweging creëren, wij als koffiedrinkend landje. We noemen het de 1 procent-beweging. Door het te delen op social media, kun je laten zien dat het aan je hart gaat.’
Wat je verder kunt doen, zegt hij, is vragen stellen aan grote bedrijven waar je graag koffie van drinkt: ‘Vraag je koffieproducent via mail of social media hoe ze erin staan, en of ze iets willen doen, bedrijven zijn tegenwoordig heel toegankelijk.’
Geen antwoord
Ik neem de proef op de som. Op ons aanrechtblad staat een blik LavAzza. Ik stelde LavAzza Nederland op Facebook een vraag over wat ze aan boeren betalen, en of ze voorstander zijn van een eerlijke(re) prijs. Wat hun beleid is. Ze hebben nog niet gereageerd.
Ik zal voorlopig een ander merk koffie gaan drinken, eentje die wel openstaat voor vragen of voor veranderen.
