Lente! Je ruikt het, je proeft het, je merkt het aan de vogels die zingen als je ’s morgens wakker wordt. Meekijken via de camera’s van Beleef de Lente is al tof, maar je wilt natuurlijk ook lekker zelf naar buiten. Heb je een tuin? De Duitse boswachter Peter Wohlleben, die boeken schrijft over onder meer het bos en over wilde dieren, heeft ook een boek geschreven over de tuin.
Net als in zijn vorige boeken vertelt Wohlleben ook in dit boek over allerlei aspecten van de natuur. Wat aan dit boek vooral leuk is, is dat hij je leert hoe je, door goed te observeren wat er in je tuin gebeurt, bijvoorbeeld in kunt schatten hoe het ervoor staat met het weer of met de bodem, beter dan wanneer je afgaat op informatie die je uit de media krijgt.
Lekker in de tuin zelf kijken dus. Zelf luisteren, voelen en ruiken. Het is een mooie invalshoek die hij koos. Want we zijn soms geneigd om in eerste instantie op onze schermen te kijken. Je kijkt op buienradar in plaats van naar de lucht, naar je weer-app om te weten hoe warm het is, en je luistert naar de weersvoorspelling om te weten of je een paraplu mee moet nemen. Wohlleben pleit er eigenlijk voor om vooral zelf weer om je heen te kijken.
Een paar voorbeelden? Komen ze!
De natuurthermometer en nog meer tips
Temperatuur: vanaf een nachttemperatuur van 5 graden gaan padden en kikkers trekken in de lente, bijen vliegen bij minimaal 12 graden, en sprinkhanen en krekels hebben ook een temperatuur van minstens twaalf graden nodig om te gaan sjirpen (hoe warmer het is, hoe hoger het gesjirp). Zie je overdag op een warme dag ineens geen bijen meer in de tuin, terwijl ze er net nog wel waren? Dan is het warmer dan 35 graden, bij die temperatuur raken bijen oververhit en blijven ze liever thuis.
Kleeftest
Hoe weet je of de grond te droog is? Doe een ‘kleeftest’: schuif de humus aan de kant en neem een beetje pure aarde tussen je duim en wijsvinger. Druk de aarde tegen elkaar, kleeft het aan elkaar tot een plakje, dan is het vochtig genoeg, valt alles uit elkaar als je je vingers uit elkaar doet, dan is de aarde te droog. (Je kunt dan trouwens in tijden van droogte beter af en toe flink water geven (twintig liter/2 gieters per vierkante meter) dan elke dag een beetje.)
Molshopen in de tuin? Dat is eigenlijk een goed teken, het betekent dat de bodem zich begint te herstellen (de aanwezigheid van mollen betekent dat er ook wormen zijn, en die zorgen voor goede grond). Die molshopen bevatten prima aarde, die je kunt gebruiken voor potten en plantenbakken, of gewoon kunt verdelen over het gras.
Interessant
Diversiteit is fijn, maar sommige soorten wil je juist niet in je tuin. Ambrosia, bijvoorbeeld, een plant die afkomstig is uit Noord Amerika en zorgt voor ernstige hooikoortsklachten. Het lastige is dat het zaad vaak in vogelvoer zit (ook in vetbollen). Als je de vogels bijvoert, koop dan liefst strooivoer waar op staat dat er geen ambrosia in zit.
Zit je graag ’s avonds lekker in de tuin, plant dan bijvoorbeeld vlambloemen (floxen), zeepkruid en/of teunisbloemen. Het zijn planten die ’s nachts actief zijn, ze ruiken na zonsondergang extra lekker in de tuin en trekken ook nachtvlinders aan.
Egels jagen op slakken, lieveheersbeestjes eten bladluis en mezen eten rupsen – als je je tuin interessant maakt voor veel diersoorten, heb je geen bestrijdingsmiddelen nodig.
Houten meubels in de tuin? Als je zorgt dat het hout droog blijft, heb je eigenlijk geen beschermende lakken of verven nodig. Het is juist vocht waardoor schimmels en insecten een kans krijgen.
Genieten van de tuin
Je meer bewust zijn van de natuur om je heen, daar gaat het eigenlijk om in de boeken van Peter Wohlleben. Overigens schijnen er ook mensen te zijn die weersveranderingen voelen aankomen, bijvoorbeeld in de vorm van lichamelijke klachten. Hang een barometer op en kijk wat de overeenkomsten zijn tussen wat jij voelt en de weersvoorspelling. Of, als je kleine kinderen hebt, of die écht extra druk zijn als er onstuimig weer op komst is.
Veel plezier in de tuin dit voorjaar!
Meer weten?
- Peter Wohlleben, ‘De tuin’(A.W. Bruna/Lev.)
Meer lezen?
Wat je allemaal kunt leren van je tuin.