Alchemie, dat ken je misschien van de uitspraak ‘lood in goud’ veranderen. Maar wat kunnen we vandaag de dag nog steeds leren van de oude alchemisten?
Alchemie is een historische discipline die wetenschap, filosofie en mystiek combineert. Alchemie had in de Oudheid twee betekenissen: scheikunde ofwel het bestuderen van de materie, en gnosis, ofwel het bestuderen van innerlijke processen. Materie en geest werden toen nog als één gezien.
Maria Prophetissa
In de Oudheid konden alchemisten ook vrouwen zijn. De bekendste is Maria van Alexandrië, ook wel Maria Prophetissa (profetesse) genoemd. Ze leefde in de tweede eeuw na Christus en was een gerespecteerd alchemiste. In deze tijd kregen wetenschappers volop kansen, ongeacht het geslacht. Maria’s eigen geschriften zijn verloren gegaan, maar ze is met groot respect geciteerd door latere alchemisten. Ze was uitvindster van een aantal technische apparaten die nog steeds in gebruik zijn, zoals het destilleervat en au bain-marie, maar ze had ook theorieën over spirituele zaken.
De eeuwige natuur van de ziel
‘Uit het ene komt twee, uit twee komt drie en uit het derde komt de ene als het vierde,’ is het Axioma van Maria. Carl Jung gebruikte het eeuwen later als basis voor zijn theorie over heelheid en individuatie.
Wat we uit Maria’s leerstelling kunnen afleiden is dat vooruitgang in de zielsontwikkeling zich niet in een duidelijke of voelbare lijn omhoog toont, maar als een splitsing van delen in het licht en delen die in de (onbewuste) schaduw treden. De ziel leidt ons naar ervaringen die ons helpen groeien – niet altijd op een harmonieuze manier. De ziel heeft contrast nodig om zich tegen af te zetten: soms moet je ervaren wat niet bij je past, vind je jezelf terug in een onflatteuze rol of val je terug in iets wat je teleurstelt. Maar het groeiproces mondt uit in heelheid, in je deel voelen van het ondeelbare ene, in de onaantastbare, etherische en eeuwige natuur van de ziel, de quinta essentia.
Het einde is een begin
In dezelfde tijd leefde de alchemiste Cleopatra, niet de verwarren met de Egyptische farao. Haar beroemdste werk is de Chrysopoeia, met een tekening van een slang die zichzelf in de staart bijt, een symbool van de eenheid van kosmos en eeuwigheid, waar het begin het einde is en het einde een begin.
Verander dingen ten goede
Als je steeds meer glimpen opvangt van het eenheidsbewustzijn, dat ook wel het Christusbewustzijn wordt genoemd, dan begeef je je op het pad van de ziel. Het betekent dat je je langzaam maar zeker losmaakt van mensen, situaties en patronen die jou niet meer dienen, je eigen schaduwdelen transformeert door het licht van bewust erop te schijnen en de verlangens van de ziel boven die van het ego stelt.
De oude alchemisten sporen je aan om jouw lood in goud om te zetten. Om dingen ten goede te veranderen. Om te beseffen dat jij als één hoort bij het alles dat één is.
