Er zijn momenten waarvan je zeker weet dat je ze nooit vergeet. Meestal overkomen ze je gewoon. Maar je kunt ze ook zelf creëren. Dit is hoe je dat doet.
Die keer dat een leraar iets zei waardoor je zelfvertrouwen kreeg. Een prijs die je kreeg voor iets waar je trots op was. De berg die je beklom tijdens je reis. Een goed gesprek met een vriend, die iets zei waardoor je ineens wist wat je te doen stond. Het zijn van die momenten waar je later nog vaak aan terugdenkt.
Dat soort momenten lijkt compleet afhankelijk van toeval, maar onderzoekers en schrijvers Dan en Chip Heath (ja, ze zijn broers) ontdekten dat de krachtigste momenten altijd een of meer van de volgende elementen bevatten.
Lift
De bijzondere momenten tillen je als het ware op uit de dagelijkse werkelijkheid. De herinneringen zitten in je schoenendoos met dingen waar je écht aan gehecht bent: een liefdesbrief, een ticket van een bijzonder concert waar je van genoten hebt.
Inzicht
Denk aan de citaten die je overschrijft en in je tas bewaart om terug te lezen als je het moeilijk hebt. Of aan de leraar die iets tegen je zei waar je de rest van je leven iets aan had.
Trots
De keer dat je een prijs kreeg. Je diploma uitreiking.
Verbondenheid
De reden dat we zo gehecht zijn aan onze vakantie- en andere foto’s (Dan en Chip: ‘Het eerste wat je zou pakken als je huis in brand vloog’).
Die wezenlijke momenten lijken ongrijpbaar, maar dat valt eigenlijk wel mee. Het mooie is (en hier is het de Heath-broers uiteindelijk om te doen): als je weet wát die momenten zo bijzonder maakt, kun je die kennis ook gebruiken om te proberen om momenten bijzonder te máken. Want de routine doorbreken, of zorgen voor momenten van inzicht, trots en verbondenheid, daar kun je het toeval best een handje bij helpen.
4 manieren om momenten bijzonder te maken
1. Doorbreek de routine
Het eens over een hele andere boeg gooien, gewoon omdat het kan. Een dag per jaar prikken waarbij je kind de baas is en helemaal zelf mag bepalen wat jullie gaan doen, bijvoorbeeld.
2. Zorg voor verbondenheid
Samen dingen vieren is daar bij uitstek geschikt voor. En niet alleen verjaardagen, verzin gewoon wat extra momenten. Een vriendschap kun je ook vieren als je elkaar tien of twintig jaar kent. Of duizend dagen, waarom niet?
3. Trots? Vier het!
Het moment dat je iets hebt gedaan dat je moeilijk vond. Het moment dat je de helft van je geplande omzet hebt gefactureerd, of een ander doel hebt bereikt. Dat je een maand bent gestopt met roken. Vier de prestaties van je vrienden, je familie, je kinderen. (Meer tips over waarom elke mijlpaal het waard is om te vieren, vind je hier.)
4. Creëer momenten van inzicht
Bijvoorbeeld door bewust af en toe pas op de plaats te maken, en na te denken over je leven en hoe je het vorm wilt geven. Door anderen om raad te vragen, of ruimte te geven zodat een gesprek over meer kan gaan dan koetjes en kalfjes.
Natuurlijk kun je meerdere aspecten combineren. Hoe meer, hoe liever! Door een zinvol, diep gesprek met een goede vriend te voeren, bereik je inzicht én meer verbondenheid. Tips om de kans op zo’n gesprek te vergroten lees je hier. Als je de routine doorbreekt en dingen anders doet dan normaal, kan dat behalve voor veel plezier ook zorgen voor nieuwe inzichten (23 tips om als een kunstenaar naar je leven te kijken, vind je hier).
En momenten van trots èn verbondenheid creëer je als je bijzondere momenten in het leven van je kind viert.
De bezieling in je werk
‘De kracht van het moment’ gaat voor een flink deel ook over werksituaties. Want ook dáár kun je momenten onvergetelijk maken. Zoals Dan en Chip Heath schrijven: ‘Docenten kunnen inspireren, verzorgers kunnen troosten, dienstverleners kunnen klanten blij maken, politici kunnen bruggen bouwen en managers kunnen motiveren.’
Dat klinkt allemaal heel vanzelfsprekend. Je bent toch ook docent geworden omdat je leerlingen wilt inspireren? Dáár zit de bezieling, dat is wat je wilt. Maar vaak is het juist de bezieling die als eerste ten onder gaat aan regels en protocollen en de drukte van alledag. Dat ene gesprek met een leerling kan iets zijn waar die leerling de rest van haar leven wat aan heeft – dat zit niet in het protocol. Maar het is wel waar je het voor doet.
En natuurlijk, zoals Susan Smit hier mooi zegt: uiteindelijk is élk moment perfect en je hoeft heus niet elke dag iets bijzonders te doen. Je kunt ook niet afdwingen dat een moment daadwerkelijk uitgroeit tot een ervaring die je de rest van je leven bijblijft.
Maar als je met een beetje aandacht kunt proberen er een paar momenten uit te lichten, zodat je ze kunt bewaren voor in je mentale schatkist, om aan te denken als het even tegen zit. Of, nog mooier, momenten kunt creëren die iemand ánders altijd zal onthouden… Waarom niet?
Beeld: fotografie door Remko Kraaijenveld, styling door Cyn Ferdinandus
Meer weten?
- Lees De kracht van het moment van Chip Heath & Dan Heath
